Page 16 - ÇALGI EĞİTİMİ YAYLI SAZLAR ( KARADENİZ KEMENÇESİ) 12
P. 16
1.2.2. Yayı Oluşturan Bölümler
Karadeniz kemençesinin yayının yapımında genellikle abanoz, gül, fındık, kızılağaç veya gürgen kullanılır.
Yay uzunluğu ortalama bir kemençe boyundadır. Yay kılları yayın uç ve dip kısmına çoğunlukla deri yardımıyla
gerdirilerek bağlanır.
Kapak, teknenin üzerine yapıştırılan
ve sesin can direği vasıtasıyla tekneye
iletilmesini sağlayan bölümdür. Bu kısım
ladin ağacından yapılır.
Görsel 1.6 Görsel 1.9
Kapak Yay
1.2.3. Karadeniz Kemençesinde Kullanılan Teller
Karadeniz kemençesinde çelik teller kullanılır. Tellerin kalınlığı kemençenin
boyutuna göre değişir. 55 cm uzunluğundaki bir kemençede 0,25 mm (ince),
0,30 mm (orta) ve 0,47 mm (kalın) tel kullanılır.
Köprü, kapağın üzerine yerleştirilen ve
üstünden tellerin geçmesi ile sesi kapağa
aktaran parçadır. Bu parça akçaağaç, ardıç Görsel 1.10
veya erikten yapılır. Teller
1.3. KARADENİZ KEMENÇESİNDE AKORT
1.3.1. Tellerin Akortlandığı Sesler
Karadeniz kemençesinde teller inceden kalına doğru
Görsel 1.7
Köprü sıralanır. İnce, orta ve kalın teller sırasıyla birinci, ikinci
ve üçüncü teldir. Karadeniz kemençesinde akort sırasıyla
4’lü aralıklarla yapılır.
Diyapazona göre sırasıyla birinci tel re, ikinci tel la ve
üçüncü tel mi sesine göre akortlanır.
Dipçik, teknenin sonuna sabitle-
nerek tellerin bağlandığı bölümdür.
Bu kısım ladin ağacından yapılır.
Mi La Re
Görsel 1.8
Dipçik Görsel 1.11
Diyapazona göre tellerin isimleri
14 15