Page 106 - TÜRK HALK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 12

5. ÜNİTE

5. ÜNİTE: MÜZİKSEL OKUMA VE SÖYLEME-II

HA
HAZIRLIK ÇALIŞMALARIZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Müziksel okuma, müziksel işitme, müziksel yazma hakkındaki düşüncelerinizi arkadaşlarınızla
paylaşınız.
2. Uşşak, hicaz, karcığar, saba, nihavent ve eviç makamları geleneksel Türk sanat müziği

ve geleneksel Türk halk müziğindeki donanımsal özellikleri bakımından sizde nasıl bir duyum
yaratmaktadır? Tartışınız.

Müzikal performansın bir boyutu da müziksel okumadır. Müziksel okuma eğitimi ülkemizde 1924

yılından beri yapılmaktadır. İşitsel eğitimin bir boyutu olarak müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda
“müzik teorisi” veya “müziksel işitme, okuma ve yazma” dersleri adı altında yürütülmektedir.
Müzik okuması; “Müzik metinlerinin müzikal harfler olarak tanımlanabilecek notaların adı, yüksekliği,
süresi (ritmi), hızı, ses düzeyi ve ayrımı dâhil olmak üzere seslendirilmesidir." şeklinde tanımlanabilir.

Okumanın niteliğine bağlı olarak müzik okuma da farklı şekillerde yapılabilir. Bona (ritmik okuma),
deşifre okuma, tek veya grup okuma, tek sesli veya çok sesli okuma, eşlikli veya eşliksiz okuma,
farklı tonlarda okuma (sol, fa vb.), tonal veya modal okuma, yüksek sesle okuma veya sessizce
okuma müzik okumasına örnek verilebilir.

w
q
İLGİ NOTLARI: Sanat müziğindeki makamların donanımlarında si (segâh), mi (hisar), e 2 e
fa # (eviç) perdeleri kullanılmaktadır. Halk müziği ezgilerinde ise ilgili makamdaki türkü ve
e
w
2
e
q
ezgiler notaya alınırken si , mi ve fa diyez perdeleri kullanılmaktadır.

5.1. Uşşak Makamında Müziksel Okuma ve Söyleme

Yerinde uşşak dörtlüsüne nevada buselik beşlisinin eklenmesiyle oluşan uşşak makamına ait dizi
aşağıda verilmiştir (Görsel 5.1).

& % w œ œ ˙ œ œ œ ˙

Görsel 5.1: Uşşak makamı dizisi

104