Page 38 - TÜRK HALK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 12
P. 38
2. ÜNİTE
2.1.3. İlahi Formundaki Halk Ezgilerinin Makamsal Özellikleri
İlahiler, İslami Türk geleneğinde önemli yere sahip dinî eserlerdir. Makam özelliklerine bakıldığında
ilahiler, çoğunlukla Türk müzik makamlarına uygun biçimde bestelenir. İlahilerin çoğu, Türk
müziğindeki klasik makamlara dayanır. Bu makamlar çoğunlukla semai, beste, neva, rast gibi
makamlardır. Bunun yanı sıra ilahilerin makamlarına dayalı özellikler, bölge ve kültürlere göre
farklılıklar gösterebilir. Örneğin Anadolu’da oluşturulan ilahiler diğer bölgelerden farklılık arz edebilir.
İlahiler, çoğunlukla duygu yüklü ve ruha hitap eden bir özelliğe sahiptir. Makam seçimi yapılırken ve
melodi yapısı oluşturulurken bu duygusal etkinin artırılması istenir. Daha yavaş tempolu ve duygu
olarak yoğun melodilere sahip olmaları gerekir.
Özet olarak ilahilerin makamları çoklukla Türk müziğine ait geleneklere olsa da duygusal derinlik ve
ruhani atmosferin artırılması amacıyla özenle seçilir.
2.1.4. İlahi Formundaki Halk Ezgileri
Sözleri mutasavvıflar tarafından söylenen dinî ve tasavvufi şiirlerin bestelenmesi ile bugünkü şekline
kavuşan ilahilerin en güzel örneklerini Yunus Emre vermiştir (Görsel 2.1).
Görsel 2.1: Yunus Emre (temsilî) 2. üniteyle ilgili ek içeriğe yandaki
karekodu okutarak ulaşabilirsiniz.
36

