Page 40 - TÜRK HALK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 12

2. ÜNİTE

Tasavvuf Müziği Şairleri

Yunus Emre: 13-14. yüzyılda yetişmiş bir şairdir. İlahileri Anadolu’nun en ücra köşelerine kadar
ulaşan, herkesçe sevilen sanatçının anlaşılması güç bir dehası vardır. Kendi açık ifadesinden onun

1307’de hâlâ hayatta olduğu kesin olarak bilinir. Nerede ve ne zaman öldüğü belli değildir.

Anadolu’da Türk şiirinin öncüsü olan şair ve mutasavvıftır. Hayatına ait ulaşılabilen belgeler sınırlıdır.

Bir medresede okuduğu, Arapça ve Farsça öğrendiği, İran ve Yunan mitolojisi, tasavvuf ve tarih
eğitimi aldığı şiirlerinden tahmin edilir. Vahdetivücut (varlık birliği) öğretisini temele alan tasavvufu
benimsemiştir. Her şeyin evrenseli ve özü olan Hakk’a ulaşmak için aşılması gereken ilim yöntemlerini
dört seviyeye ayırır: “Şeriat, mezhep, ilim, hakikat." Tasavvufi felsefesi ve görüşleri Bektaşiliğe daha

yakındır. Aruzla yazdığı ilahileri olsa da çoğunlukla hece ölçüsünü kullanmıştır.

Onun şiirlerinde dört önemli unsur vardır: Dil, düşünce, duygu ve yaratıcılık. İşlenen konular arasında
sevgi, insan, varlığın birliği, Allah, yaşama sevinci, huzur, evren, ölüm, olgunluk, erdem, cömertlik,

tevazu gibi insan doğasını merkeze alan unsurlar yer alır. Ona göre insan, sevgi varlığıdır.

Uygulama 3: 38-39. sayfada notası verilen Can ü Gönülden Seversen adlı ilahinin
a) bonasını yapınız.

b) solfejini yapınız.
c) kaydını öğretmeninizin vereceği kaynaklardan dinleyiniz.

NİKRİZ İLAHİ

Cânü Gönülden Seversen
Söz: Yunus Emre
Sofyan   Müzik: Derviş Kanuni






 w s                          s 


Can ü gö nül den se ver sen yal var kul Al la ha yal var





 w s  z     q                     s 

Mak su da er mek di ler sen yal var kul Al la ha yal var
w s         
      s    s            s 
  
yal va ra kar deş yal va ra var ma ya sın yü zü ka ra


 w s                            s 


Üm met i sen pey gam be re yal var kul Al la ha yal var
38
w s   q    z    z  q     q  z   q 

      s       

Ge ce ler uy ku dan u yan giz li sır lar ol sun a yan


w s     

           s            s 
Mah rum ol mal Al lah di yen yal var kul Al la ha yal var

 s
 w s      z   z   w     q       e          

Ta nı ken di ö zün ta nı ne den ya rat dı Hak se ni




 w s                            s 

Bo yun cu ğun e ğü be ni yal var kul Al la ha yal var

 w s     s       s        s          

Yu nus nüş ey le be la yı yü rü mak su dun di le yi






 w s  z    q q     w                 s 
İn le yü ben hem ağ la yı yal var kul Al la ha yal var
s




 w            s             s 
Yal var kul Al la ha yal var yal var kul Al la ha yal var
Can ü gönülden seversen Yalvara kardeş yalvara Tanı sen kendini tanı
Yalvar kul Allah'a yalvar Varmayasın yüzü kara Neden yarattı Hak kendini
Maksuda ermek dilersen Ümmet isen Peygambere N'olacağın an ü beni
Yalvar kul Allah'a yalvar Yalvar kul Allah'a yalvar Yalvar kul Allah'a yalvar

Geceler uykudan uyan Yunus nüş eyle belayı
Gizli sırlar olsun ayan Yürü maksudun dileyi
Mahrum olmaz Allah diyen İnleyüben hem ağlayı
Yalvar kul Allah'a yalvar Yalvar kul Allahâ yalvar