Page 42 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12

BİLGİ KUTUCUĞU

Mevlit
Mevlit, kelime olarak "doğum", "doğum yeri" ve "doğum vakti" anlamlarına gelir. İslam edebi-
yatı ve sanatında Peygamber Efendimiz'in doğumunun anlatıldığı bir edebî tür olarak yerini almış-
tır. Mevlit, İslam edebiyatı ve sanatında Hz. Muhammed'in doğum yıl dönümünde gerçekleştirilen
törenlere verilen isim ve bu törenlerde okunmak üzere yazılmış eserlerin ortak adıdır. Mevlit, Arap
ve Fars edebiyatında olduğu gibi Türk edebiyatında da önemli bir yer tutmuş ve günümüze kadar
varlığını sürdürmüştür.
Mevlitler, İslam kültüründe önemli bir yere sahiptir. Peygamber Efendimiz'in doğumunu kut-
lamak, onun hayatını anlatmak ve insanlara İslam'ın mesajlarını hatırlatmak amacıyla düzenlenen
mevlit etkinlikleri dinî merasimler ve özel günlerde gerçekleştirilir. Mevlitler genellikle Peygamber
Efendimiz'in ahlakı, mucizeleri ve insanlığa getirdiği mesajlar gibi konuları içerir. Mevlitlerde, Hz.
Peygamber'in doğumunun yanı sıra kâinatın yaratılışıyla ilgili bilgilere de yer verilir. Bu edebî tür,
Türk edebiyatında dinî duyguların ifadesi olarak değerini korumuş ve günümüzde hâlâ önemini
sürdürmektedir. Mevlitler Peygamber sevgisini yaşatmak, manevi atmosferi güçlendirmek ve top-
lumsal birlikteliği pekiştirmek amacıyla okunmaya devam etmektedir.
Türk edebiyatında Peygamber Efendimizin doğum gününü anlatan birçok eser kaleme alınmış-
tır. Bu eserler arasında en ünlü olanı Süleyman Çelebi'nin “Vesiletü'n-Necat” adlı eseridir (Görsel
2.9). Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i, XV. yüzyıldan beri ülkemizde çeşitli vesilelerle coşkuyla okunan
ve dinlenen bir edebî eserdir. Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i, zengin içeriği ve sanatsal üslubuyla öne
çıkar. Eser Peygamber Efendimiz'in hayatını, ahlakını, mucizelerini ve kutsal görevini anlatırken
aynı zamanda insanlara örnek olacak değerler sunar.

Görsel 2.9
Süleyman Çelebi'nin Vesiletü'n-Necat adlı eseri

40