Page 14 - ÇALGI EĞİTİMİ | UT 12

1. ÜNİTE

1. ÜNİTE: UT İCRASINDA TAKSİM

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

1. Ut taksim kayıtlarını bulup dinleyiniz.
2. Dinlediğiniz taksimlerin beğendiğiniz nağmelerini udunuzla uygulamaya çalışınız.
3. Udi Nevres Bey ile Yorgo Bacanos’un ut taksimlerini dinleyiniz. Uyguladıkları teknikleri inceleyiniz.

1.1. Ut İcrasında Taksim

1.1.1. Taksim Formu

Taksim, bir müzisyen tarafından doğaçlama yapılan ezgilere verilen isimdir. Genellikle usul kalıplarına bağlı kalınmak-
sızın seslendirilen bir melodinin icra edilmesi geleneğinden doğmuştur. İcrada başarılı müzisyenler tarafından yapılan
bir taksim, tahlil edildiğinde takisimin, kendi içinde dengeli bir yapıya sahip olduğu anlaşılır. Taksimde muhtelif ölçüler
veya düzlemler çok serbest bir hâlde birbirlerine karıştırıldığı için senkop ve sükutlar çok kullanılır.

Taksimler, her makamdan icra edilebilir. Önce başlangıç daha sonra meyan ve karar sesinde kalmak üzere üç devreye
ayrılır. Meyanda yakın makamlara geçkiler yapılır. Taksimlerde hareket, kendisinden önce veya sonra çalınacak ve
okunacak eserlere göre orta, ağır veya yürük olur. Taksim, fasıl başlamadan önce, bir enstrüman tarafından icra edilip
sonra peşreve girilir. Bazen fasıl ortasında da bir saz veya bir solist tarafından bir gazelle beraber okunur. Nadiren, faslın
sonunda bir sesle, Mevlevihanelerde ise ayin-i şerifin sonunda ney ile taksim yapılır.

1. ETKINLIK : Aşağıda verilen hicaz makamına ait seyri, makamın özelliklerine uygun olarak taksim
formunda çalınız.

Hicaz Makamının Seyri

Hüseyin Bitmez

12 13