Page 22 - BAĞLAMA 9
P. 22
1 Bağlamanın Tarihsel Gelişimi
b) Bağlama Yapımında Kullanılan Ağaçlar
Bağlama yapımında çalgı yapım ustaları, gelişimini tamamlayan kuru ağaçları seçer. Bağlama,
ağacı oyma yöntemi kullanılarak yapılır. İnce ağaç dilimleri oyma işleminden sonra birbirine
eklenir. Tekne bölümünün yapımında en çok dut ağacı tercih edilir. Dut ağacı dışında gürgen,
ardıç, padok, kelebek ve kestane gibi ağaçlar da kullanılır. Kapak bölümü yapılırken köknar, ladin
gibi ağaçlar öncelikli olarak tercih edilir. Bu ağaçlar, düzgün damarlı ve tınlamaya uygun yumuşak
yapıda olmalıdır.
Bağlama, üzerinde alt ve üst eşik olmak üzere iki eşiğin üzerinde gerilmiş tellerin titreştirilmesiyle
ses veren bir çalgıdır. Sap bölümü yapılırken gövdeye orantılı olarak misina perdeler bağlanır. Bu
bölümün yapımında gürgen ve ak gürgen gibi sert yapılı ağaçlar tercih edilir
Etkinlik 4
Aşağıda bağlamanın bölümleri verilmiştir. Bu bölümlerin hangi ağaçlardan yapıldığını verilen
boşluğa yazınız.
TEKNE:
…………………………………………………………………………………………………............
BURGU:
…………………………………………………………………………………………………………..
SAP:
…………………………………………………………………………………………………………..
1.3. Bağlamada Akort Sistemi ve Düzenler
Bağlamada kullanılan pek çok akort sistemi vardır. Geleneksel yapı içerisinde bu akort sisteminin
adı “düzen” olarak bilinir. Sık kullanılan başlıca akort sistemleri bağlama düzeni, bozuk ya da kara
düzen, misget ve müstezat düzenleridir. Bunların dışında yöresel farklılıkların olduğu çeşitli akort
sistemleri de kullanılır.
a) Bağlama Düzeni Akordu
“Bağlama düzeni” olarak adlandırılan bu akort sistemini bağlamaya uygularken alt, orta ve
üst tel grupları; düzenin kurallarına uygun olarak yapıldığında bunun aşağıdaki şemaya uygun
olması gerekir. Tel grupları, kendi içerisinde doğru bir şekilde ayarlanmalı ve çalmaya hazır
duruma getirilmelidir.
20