Page 14 - BATI MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 9

1. MÜZİK TEORİSİNE GİRİŞ

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

1. Yazılı bir müzik eserini inceleyerek eserin üzerinde kullanılan müzik terimlerini ve işaretlerini
tespit ediniz.
2. Tespit ettiğiniz terimlerin ve işaretlerin işlevlerini sınıf ortamında arkadaşlarınızla tartışınız.
3. Dijital ortamda nota yazmak için kullanılan programları inceleyiniz.

1.1. TEMEL MÜZIK TERIMLERI VE IŞARETLERI

Konuşma dili gibi müzik dili de yazılabilir ve okunabilir. Müzik, seslerle oluştu-
rulan bir sanattır. Müziğin kendine özgü bir dili vardır. Kullandığımız sözcükle-
ri harflerle yazıp okuyabildiğimiz gibi sesleri de notalarla yazarak okuyabiliriz.
Müzik yazısının algılanabilmesi için kullanılacak terimlerin ve işaretlerin doğru
öğrenilmesi gereklidir.

DİZEK

Notaları yazıp okumamıza yarayan düz, yatay ve eşit aralıklı beş paralel çizgiye
dizek (porte) denir. Dizekteki çizgi ve aralıklar, aşağıdan yukarıya doğru adlan-
dırılır.

5. çizgi
4. çizgi 4. aralık
3. çizgi 3. aralık
2. çizgi 2. aralık
1. çizgi 1. aralık
Dizek

Dizeğin her çizgisi ve her aralığı birer basamaktır. Sesler, dizekte aşağıdan yukarı
çıktıkça incelir (tizleşir); yukarıdan aşağı indikçe kalınlaşır (pestleşir).

EK ÇİZGİ

Dizeğin ana çizgileri dışında, dizeğin altındaki ve üstündeki notaları göstermek
için kullanılan kısa çizgilere ek çizgi denir. Ek çizgi/çizgiler dizekteki çizgilere pa-
ralel olmalıdır. Birden fazla ek çizgi kullanılacaksa önce 1. ek çizgi daha sonra da
diğer ek çizgiler sırasıyla ve dizekteki çizgilerin birbirine olan uzaklıklarına uygun
olarak yazılmalıdır.

w w 2. Ek çizgi
Ek çizgi 1. Ek çizgi
& &

w Ek çizgi w 1. Ek çizgi
2. Ek çizgi

12