Page 67 - BATI MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 9

ÜNİTE 3
MÜZİKTE DİZİ VE TON

Majör dizide VII. derece, yeden (sansibl) olarak adlandırılır. Eksen sese gitmek
isteyen yürüyücü ve çıkıcı bir özellik taşır. Yeden ses, tonal duygunun oluşmasında
oldukça önemli bir işleve sahiptir.

Do majör dizinin dereceleri ve durucu­yürüyücü özellikleri aşağıda verilmiştir:

& w œ w œ œ w
w œ
D Y D Y D Y Y D
I II III IV V VI VII VIII

YÜRÜYÜCÜ SESLER DURUCU SESLER

II. derece I. ya da III. dereceye gider.

IV. derece III. ya da V. dereceye gider.

VI. derece V. dereceye gider.

VII. derece VIII. dereceye gider.

Dizinin II. derecesi genellikle I. dereceye, nadiren III. dereceye; IV. derecesi
ise genellikle III. dereceye, nadiren V. dereceye gider.

Majör dizilerde yazılmış yapıtlar I, III, V ya da VIII. derece sesleriyle başlar
ve tam bitiş etkisi vermesi için genellikle eksen sesiyle biter.

Aşağıda I, III ve V. derece sesleriyle başlayan do majör ezgi örnekleri verilmiştir:

Örnek 1
,
& c œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ˙
œ œ œ œ œ œ œ œ

Örnek 2
,
œ
& c œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ
œ œ
œ œ

Örnek 3
,
c
œ
& œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ
œ œ

65