Page 23 - Gitar9_2021_kitap.indb
P. 23

1.4. GİTAR MÜZİĞİ YAZIMINDA KULLANILAN TEMEL İŞARETLER

            Gitar sağ ve sol elin kombinasyonu ile çalınan bir çalgıdır. İki elin de farklı gö-
            revleri vardır. Sağ el ses üretir, sol el ise istenen notaların bulunduğu perdelere
            basar. Her iki elin parmakları, değişik semboller ile gösterilmekte ve gitar müzi-
            ği yazısında kullanılmaktadır.

            Sağ el parmakları, Latince karşılıklarının ilk harfleri ile sol el parmakları ise ra-
            kamlarla belirtilir (Görsel 1.28).


                                                                                         Elin Gitar Müziği Yazısında
                      3     2                             i       m                      Görsel 1.28: Sağ ve Sol
                                 1                                        a              İfade Edildiği Semboller
                4
                                                                                 x/e



                                                p













               (Sol El)                                             (Sağ El)
            Buna göre;

            Sol El:
               ‚ İşaret parmağı 1       ‚ Orta parmak 2          ‚ Yüzük parmağı 3

               ‚ Serçe parmak 4
            Bazı çağdaş gitaristler, sol elin başparmağını tuşe arkasından alıp ön tarafa
            getirerek  bu  parmağı  özel  pozisyonlarda  sol  elin  diğer  parmaklarıyla  birlikte
            kullanmakta ve başparmağı bu durumdayken 5 rakamı ile göstermektedirler.
            Ancak 5 numaralı bu parmağı kullanmak için gitarın yere göre daha dik bir po-
            zisyonda tutulduğu bilinmelidir.

            Sağ El:
               ‚ Başparmak p (pollex)     ‚ İşaret parmağı i (index)   ‚ Orta parmak m (medius)

               ‚ Yüzük parmağı a (annularis)  ‚  Serçe parmak x ya da e ile gösterilmektedir.
              Klasik gitar geleneğinde genelde serçe parmak (x, e) aktif olarak kullanılma-
            maktadır.  Serçe  parmak,  İspanya  halk  kültürü  olan  flamenko  tarzındaki  bazı
            tekniklerde aktif şekilde karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde ise bazı klasik gitar
            yorumcuları, “x” ya da “e” olarak belirtilen serçe parmağının becerilerini geliş-
            tirerek tıpkı “p, i, m, a” parmakları gibi klasik gitar çalma tekniklerinde aktif ola-
            rak kullanmaktadırlar. Ülkemizde sağ elin serçe parmağını aktif olarak kullanan
            Türk gitaristlerden biri de Safa Yeprem’dir.

            Gitarın tarihsel gelişimi gibi, gitar yazısında kullanılan semboller de tarih içinde
            değişime uğramıştır. Yirminci yüzyıl öncesi eski metot ve gitar müziği kaynak-
            larında sağ el için farklı semboller kullanılmıştır. O döneme ait kaynaklarla kar-




                                                                                                          21
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28