Page 24 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK KEMENÇE 9

KLASİK KEMENÇE 9

Vasilaki ve Cemil Bey'e kadar halk içerisinde kaba saz adıyla köçek dansına eşlik amacıyla
kullanılan tırnak kemençe, ince saz kimliği altında sarayda icra edilen bir çalgı konumuna
gelmiştir. Kaba saz icrasında sadece eşlik sesi ya da dem ses olarak kullanılan üçüncü tel,
ince saz kimliğindeki tırnak kemençede ezgi üretmek amacıyla kullanılmaya başlanmıştır.

Daha sonraki dönemlerde Hüseyin Sadettin Arel tarafından kemençeye dördüncü telin ilavesi
ile ilgili çalışmalar başlatılmıştır. Dört telli kemençe günümüzde İTÜ Devlet Türk Musikisi
Konservatuvarı'nda eğitimi verilen bir çalgıdır. Ancak tını beklentisi yaygın olarak üç telli
kemençeye yönelik olduğundan dört telli kemençenin daha az kullanıldığını söylemek mümkündür.

SUNUM ÇALIŞMASI 2

Keman virtüözü ve müzikolog olan Mahmut Ragıp Gazimihal hakkında araştırma yaparak
bir sunum hazırlayınız. Sunumu bir sonraki derste arkadaşlarınızla paylaşınız.

Görsel 1.21: Mahmut Ragıp Gazimihal
1.1.5. Klasik Kemençenin Tarihsel Süreç İçerisindeki Önemli İcracıları

Kemençeci Vasilaki

Müzik tarihinde Vasil, Vasilaki, Kemençeci Vasil, Vasilaki Efendi
isimleriyle anılır. 1845'te Silivri'ye bağlı Litros kasabasında doğdu.
İstanbul'da kahvehanelerde çalmaya başlayan Vasilaki, Lavtacı Andon
Efendi'nin ilgisini çekti ve onun takımında çalmaya başladı. Tamburi
Cemil Bey, Udi Nevres Bey gibi büyük sanatçılarla birlikte çalıştı. Klasik
kemençenin kaba saz takımlarından ince saza geçiş sürecinde yer
almıştır (Bkz. Görsel 1.25).
Görsel 1.25:
Kemençeci Vasilaki
Tamburi Cemil Bey

1871-1916 yılları arasında yaşadı. İstanbul Molla Gürânî'de doğan
Cemil Bey, üç yaşında iken babasını kaybetti. Amcası Refik Bey'in
himayesinde ilk müzik çalışmalarına başladı. Ağabeyi Ahmet Bey'den
genel müzik bilgilerini, Kemani Aleksan'dan Hamparsum ve Batı
notasını öğrendi. Çocukluk çağında tanıştığı tamburun icrasında hızlı
bir ilerleme kaydederek, kısa sürede müzik camiasında tanınan ve
hayranlık duyulan birisi haline geldi (Bkz. Görsel 1.26).
Görsel 1.26:
22 Tamburi Cemil Bey