Page 191 - ÇALGI EĞİTİMİ KLARNET 9

Türk müziğinde 13 tane basit makam bulunmaktadır:

1. Çargâh makamı
2. Bûselik makamı (İnicisi: Şehnaz bûselik)
3. Kürdî makamı
4. Rast makamı
5. Uşşak makamı (İnici çıkıcısı: Beyati)
6. Nevâ makamı (İnicisi: Tahir)
7. Hümayun makamı
8. Hicâz makamı
9. Uzzâl makamı
10. Zirgüleli hicâz makamı
11. Karcığâr makamı
12. Basit suzinak makamı
13. Hüseynî makamı (İnicisi: Muhayyer)

Şed (göçürülmüş) Makamlar:
Herhangi bir dörtlüyü veya beşliyi ya da bir makam dizisini kendi ye-
rinden, durağından başka bir perdeye, durağa aralıklarını bozmadan ak-
tarılabilir. Bununla birlikte bütün diziler ve çeşniler, Türk müziğindeki
bütün sesler üzerine (gerekli aralıkların oluşturulamamasından dolayı)
aktarılamaz. Kendi yerinden başka bir perde üzerine aktarılan makam
dizisinin başına aktarıldığı perdenin adı getirilir: Dügâhta rast dizisi gibi.
Başka perdelere göçürülmüş makamlar şunlardır:

1. Çargâh makamı şeddleri a) Rast perdesinde, Mâhur makamı
b) Acemaşiran perdesinde, Acemaşiran makamı

2. Bûselik makamı şeddleri a) Rast perdesinde, Nihavent makamı
b) Hüseynîaşiran perdesinde, Ruhnüvaz makamı c) Yegâh perdesinde,
Sultaniyegâh makamı

3. Kürdî makamı şeddleri a) Rast perdesinde, Kürdîlihicâzkar makamı
b) Hüseynîaşiran perdesinde, Aşkefzâ makamı c) Yegâh perdesinde, Fe-
rahnümâ makamı

4. Zirgüleli hicâz makamı şeddleri a) Rast perdesinde, Zirgüleli sûzinak
ve Hicâzkar makamı b) Irak perdesinde, Evcara makamı (ana dizisi)
c) Hüseynî aşiran perdesinde, Sûzidil makamı d) Yegâh perdesinde, Şedd
araban makamı

5. Neveser makamı şeddi acem aşiran perdesinde, Rengidil makamı

6. Segâh makamı şeddi nim hicâz perdesinde, Heftgâh makamı

E tk in li k 7
Etkinlik 7
Türk müziğinde kullanılan makam sistemini inceleyerek tonal dizi-
lere göre farklılıklarını yazınız.

189