Page 16 - ÇALGI EĞİTİMİ VİYOLA 9

Üniteye Başlarken
Üniteye Başlarken

Yaylı çalgıların isimleri, çalınış şekilleri ve diğer özellikleri hakkında bildiklerinizi
Y a y l ı ç a l g ıl a r ı n i s im l er i , ç a l ı n ı ş ş ek i l l er i v e d iğ er ö z e l l ik l er i h a k k ı n d a b i l d ik l er in i z i
l
ş
r
a
a
k
r
d
a
ı
ş
a
l
ız
n
ı
y
l
ız
n
a
p
a
a
arkadaşlarınızla paylaşınız. .
1.1. Viyolanın Tarihî Süreci
1.1. V iyolanın T arihî Süreci
Asya’da ortaya çıktığı bilinen yaylı çalgılar ticaret yolları vasıtasıyla dünyanın diğer bölgelerine
yayılmıştır. Çok uzun bir yolculuk olan bu yayılma süreci aynı zamanda viyolanın tarihsel gelişimini
ifade etmektedir. Viyola bugünkü şeklini alana kadar tarihin çeşitli aşamalarında ve farklı bölgelerde
biçimsel değişim geçirmiş ve gelişmiştir. Ayrıca bu uzun değişim sürecinde rebap, rebec (rebek),
crowt/cruth (kırovt/kırut), fidel (fidel), viol (viyol) gibi isimler almıştır (Görsel 1.1). XI ve XIII. yüzyıllarda
gezgin çalgıcılar tarafından çalınan yaylı “vielle”ler (vieller) omuza dayanarak çalınan ilk yaylı çalgı-
dır ve viyollerin atasıdır.

Crowt/Cruth Rebap Fidel Rebec Viol
Görsel 1.1: Viyolanın gelişimi

1.1.1. Viyolanın Tarihî Gelişimi

Avrupa’da yaygınlaşarak sıklıkla kullanılmaya
başlanan vielleler, Avrupa’daki çalgı yapım ustaları-
nın geleneksel Avrupa işçiliği tekniklerini bu çalgılar
üzerinde uygulaması ile zaman içinde birçok deği-
şikliğe uğramıştır. Devam eden süreçte (1530-1550)
Kuzey İtalya’da keman ailesindeki diğer çalgıların
ortaya çıkması viyolanın gelişimine hız kazandırmış-
tır. Viyola ilk defa İtalya’da Milano şehri yakınların-
daki Santuario di Saronno (Santuario di Saronno)
Kilisesi’nin kubbesindeki 1530 yıllarına ait ünlü bir
freskte resmedilmiştir (Görsel 1.2).
Görsel 1.2: Santuario di Saronno Kilisesi’nin
XVI ve XVII. yüzyıllarda viyola terimi “viola da
braccio” (viyola da braçyo) ve “viola da gamba” (vi- kubbesindeki fresk
yola da gamba) isimleriyle iki ayrı telli çalgı ailesini
tanımlamaktadır. “Da braccio” İtalyanca “kolda çalınan” anlamına gelir ve yatay çalma pozisyonuna
işaret eder. “Da gamba” terimi ise “bacakta çalınan” demektir ve dikey çalma pozisyonuna işaret
eder.

14 1. ÜNİTE