Page 59 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 59
Romalıların ilk taş tiyatro binası MÖ 55’te Roma İmparatoru Jül Sezar Dönemi’nde inşa edilen Pompei
Tiyatrosu’dur. Ardından MÖ 13’te Balbus Tiyatrosu ve MÖ 11’de Marcellus (Marselyus) Tiyatrosu yapılmıştır.
Bunların dışında farklı bölgelerde birçok tiyatro yapısı inşa edilmiştir (Tablo 3.1).
Tablo 3.1: Roma Dönemi’ndeki Önemli Tiyatro Yapıları
ÜLKE TİYATRO YAPISI ÜLKE TİYATRO YAPISI ÜLKE TİYATRO YAPISI
İtalya Ostia (Ostiya) Kuzey Afrika Djemila (Dijimila) Kuzey Afrika Timgat
Tiyatrosu
Fransa Arles Kuzey Afrika Dugga (Duga) İspanya Merida
Fransa Orange (Oranj) Kuzey Afrika Sabratha (Sabrata) Türkiye Aspendos Tiyatrosu
(Görsel 3.5) (Görsel 3.6)
Görsel 3.5: Orange Tiyatrosu Görsel 3.6: Aspendos Tiyatrosu
= BİLGİ KUTUSU
Mimarlık, Antik Roma’da önde gelen sanatlardan biridir. Mimaride su kemerleri, anıtlar ve tapınaklar ön
plana çıkan unsurlardır. Roma Dönemi’ndeki mimari sanatında Antik Yunan sanatçılarından esinlenilmiştir.
Antik Yunan tiyatrosu ile Roma tiyatrosu binaları arasında yapı, işlev, konum gibi unsurlar açısından farklılık
görülmektedir (Tablo 3.2).
Tablo 3.2: Antik Yunan ve Roma Tiyatrosu Yapıları Arasındaki Farklılıklar
ANTİK YUNAN TİYATROSU YAPILARI ROMA TİYATROSU YAPILARI
Tiyatroların inşasında törensel etkinlikleri gerçek- İmparatorluğun halkı eğlendirmek, eğlendirirken
leştirme amacı vardır. Bu nedenle amfitiyatroların imparatorluğun gücünü ve ihtişamını göstermek
görünümü sadedir. amacıyla inşa edildikleri için oldukça gösterişli yapı-
lardır.
Seyir yerlerinin sırtı bir dağ yamacına yaslanmıştır. Seyir yerleri tonoz ve kemer sistemleri kullanılarak
düz bir arazi üzerine inşa edilmiştir.
Orkestra alanı yapı planına 360 derecelik tam daire Orkestra bölümünün ölçüleri, 180 derece yarım
şeklinde oturtulmuştur. daireye indirgenmiştir.
Giriş kapıları yapının iki tarafına oturtulmuştur. Giriş kapılarının üzeri kemer ve tonozlar kullanılarak
kapatılmış ve yapının birçok yerinden giriş ve çıkış
tünelleri açılmıştır.
Oyunların arka manzarası çoğunlukla doğal bir Üç katlı, ihtişamlı, heykellerle bezeli bir sahne duvarı
coğrafi yapıya, bir ovaya veya platoya dönüktür. vardır.
Sahne binasının arka duvarı alçak ve basıktır. Sahne duvarı ile basamaklar, aynı derinlik ve
yüksekliğe sahiptir.
57
ROMA TİYATROSU