Page 51 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

KIKIRDAK DOKU VE KIKIRDAK ÇEŞİTLERİ, EKLEMLER

EKLEMLER
Eklem Çeşitleri ve Görevleri
• İskeleti oluşturan kemiklerin birbirleriyle bağlantı yaptığı yerlere eklem denir.
• Eklem bölgeleri, kemikler arasındaki sürtünmeyi neredeyse ortadan kaldırır.
• Eklemler; oynar eklem, yarı oynar eklem ve oynamaz eklem olarak hareket şekillerine göre üçe ayrılır.

Oynamaz eklemler: Hareketsiz eklemler-
dir. Bu eklemler birbirine girinti ve çıkıntılarla
sıkı bir şekilde kenetlenmiştir. Alt çene kemi-
ği dışında kafatasını oluşturan bütün kemik-
ler, oynamaz eklemlerle bir araya gelmiştir.

Yarı oynar eklem: Hareketleri sınırlıdır. Omurlar
arasındaki eklemler yarı oynar eklemlerdir. An-
cak boyun omurlarından atlas ve eksen omurları
arasındaki eklem ise oynar eklemdir.

Oynar eklem: Hareketli eklemlerdir. Oynar eklemleri oluşturan
kemiklerin uçları birbiriyle uyumludur. İki kemik, birbirine kapsül
(eklem yüzeylerini ve eklem boşluğunu çevreleyen, bir arada
tutan yapı) ve eklem bağları ile bağlanmıştır. Kemiklerin aşın-
masını önlemek için eklem boşluğu sinoviyal adı verilen sıvı ile
doludur. Eklemin kemik yüzleri
hiyalin kıkırdak ile örtülüdür.
Oynar eklemlerin etrafında Ligament
aşırı hareketleri sınırlayan ve Sinoviyal sıvı
eklem kapsülünü koruyan li- Kıkırdak doku
gamentler (kemikleri birbirine
bağlayan bağ dokudan oluş- Kapsül
muş yapı) vardır. Eklem ha-
reketini gerçekleştiren kaslar,
eklemi oluşturan kemiklere yapışmadan önce bağ dokudan olu-
şan tendonlara dönüşür. Tendonlar da eklem yapısını destek-
ler. Kapsül, ligamentler ve çevre kaslar aynı zamanda eklemin
hareket yönünü de belirler. Oynar eklemler, kolda pazu kemiği
ile ön kol kemiğinin; bacakta uyluk kemiği ile kaval kemiğinin ve
parmak kemiklerinin arasında bulunur.

Eklem çeşitleri ve yapıları

BİYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 51