Page 50 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

BIYOLOJI

KONU KIKIRDAK DOKU VE KIKIRDAK ÇEŞİTLERİ, EKLEMLER
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

KIKIRDAK DOKU
Kıkırdak Dokunun Yapısı, Çeşitleri ve Görevleri
• Kıkırdak hücreleri ve bu hücrelerin salgıladığı ara maddelerden oluşur. Kıkırdak hücresine kondrosit, bu hücrenin
salgıladığı ara maddeye kondrin denir.

• Ara maddede kolajen ve diğer protein lifler bulunur.
• Kıkırdak doku; sağlamlığı, dayanıklılığı ile baskı ve gerilimleri engeller.
• Kıkırdak doku, yumuşak dokuyu destekler.
• Kıkırdak doku, eklemlerde oluşan darbeleri emer ve kaygan yüzeyi ile kemik hareketlerini kolaylaştırır.
• Kıkırdak dokuda kan damarı bulunmaz. Bu nedenle kıkırdak dokuda meydana gelen hasarların onarımı uzun sürer.

• Kıkırdak dokunun etrafını saran bağ dokuda kan damarları bulunur. Kan damarlarından salınan maddelerin difüzyonu
ile kıkırdak doku beslenir.
• Kıkırdak doku kondrinde bulundurduğu protein liflerin yoğunluğuna göre elastik, hiyalin ve fibröz kıkırdak olarak üçe
ayrılır.
Elastik kıkırdak: Kulak kepçesi, dış kulak yolu duvarı, östaki bo-
rusu, epiglottis (gırtlak kapağı) ve gırtlakta bulunur. Ara madde-
sinde elastik lifler yer alır. Esneme ve bükülme yeteneği fazla olan
kıkırdaktır.

Kondrosit
Kondrin

Elastik lifler
Kulak kepçesi

Hiyalin kıkırdak: Kolajen lif bulundurur. Embriyonik dönemde is-
keletin büyük bir bölümü hiyalin kıkırdaktan oluşur. Yetişkinlerde
hiyalin kıkırdak; hareketli eklemlerin eklem yüzeylerinde, solunum
yollarının duvarlarında (burun, soluk borusu, bronşlar), kaburga-
ların göğüs kemiğine eklem yaptığı uçlarında ve uzun kemiklerin
boyunun uzamasından sorumlu epifiz plaklarında yer alır.
Soluk borusu

Kolajen lif

Fibröz kıkırdak: Bol miktarda kolajen lif içerir, bu sayede çekmeye
ve basınca dayanıklı bir yapısı vardır. Omurlar arasında bulunan
esnek yapılı diskler fibröz kıkırdak yapılıdır. Ayrıca köprücük kemiği
eklemleri, kalça ve diz eklemlerinde fibröz kıkırdak bulunur.

Kolajen lif

Omurlar arası disk
Kıkırdak doku çeşitleri
50 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT