Page 35 - Konu Özetleri AYT Coğrafya

TÜRKİYE'DE MADENCİLİK VE ENERJİ KAYNAKLARI

TÜRKİYE’DE ENERJİ KAYNAKLARI

ENERJİ KAYNAKLARI

Yenilenemeyen Enerji Kaynakları Yenilenebilir Enerji Kaynakları

• Taş kömürü • Hidroelektrik
• Linyit • Güneş enerjisi

• Petrol • Rüzgâr enerjisi
• Doğal gaz • Jeotermal enerji
• Nükleer enerji • Biyokütle enerjisi

Taş kömürü

Türkiye'de taş kömürü yatakları, Ereğli-Zonguldak-Amasra Havzası'nda yer alır. Taş kömürü, yüksek kalorili olduğundan
çoğunlukla demir-çelik sanayisinde yakıt olarak kullanılmaktadır. Ayrıca bu madenden Çatalağzı Termik Santrali’nde elekt-
rik üretmek amacıyla da yararlanılmaktadır.
Linyit

Türkiye’de linyit çıkarılan önemli yerler; Elbistan (Kahramanmaraş), Soma (Manisa), Tunçbilek, Seyitömer ve Tavşanlı
(Kütahya), Çan (Çanakkale), Yatağan (Muğla), Çeltek (Amasya), Nallıhan, Çayırhan (Ankara), Dodurga (Çorum) ve Aşka-
le (Erzurum) şeklinde sıralanabilir. Türkiye'de üretilen linyitin yarıdan fazlası termik santrallerde yakıt olarak, geriye kalan
kısmı ise konutların ısıtılmasında ve sanayide kullanılmaktadır. Soma (Manisa), Seyitömer ve Tunçbilek (Kütahya), Yata-
ğan (Muğla), Afşin-Elbistan (Kahramanmaraş) linyitle çalışan önemli termik santraller arasında yer almaktadır.

Petrol
Türkiye’de başlıca petrol çıkarılan alanlar; Batman, Adıyaman, Siirt ve Di-
yarbakır’da yer almaktadır. Çıkarılan petrol; Batman, Kırıkkale, İzmit ve İz-
mir’deki rafinerilerde işlenmektedir. Türkiye’de petrol tüketiminin bir kısmı
yerli üretim olup büyük kısmı ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Türkiye'nin
petrol ithalatı büyük oranda İran, Irak, Rusya, Suudi Arabistan, Kazakistan
gibi ülkelerden yapılmaktadır.
Doğal gaz
Diğer fosil yakıtlara göre daha temiz bir enerji kaynağıdır. Hamitabat (Kırk-
lareli) ve Çamurlu’da (Mardin) çıkarılır. Türkiye'deki doğal gaz ile elektrik Petrol kuyusu
elde edilen termik santraller; Hamitabat (Kırklareli), Ambarlı (İstanbul) ve Ovaakça'da (Bursa) bulunmaktadır. Türkiye'nin
doğal gaz ihtiyacının bir kısmı Rusya, İran, Azerbaycan, Cezayir ve Nijerya’dan temin edilmektedir.
Nükleer enerji
Nükleer enerji, nükleer santrallerde uranyum atom çekirdeklerinin parçalanması sonucu açığa çıkan enerjidir. Akkuyu'da
(Mersin) nükleer santral inşası devam ederken, Sinop’ta nükleer santral kurmak için çalışmalara başlanmıştır.
Hidroelektrik enerjisi
Türkiye'nin yüksek ve engebeli olması, hidroelektrik potansiyelinin yüksek olmasını sağlamıştır. 2023 yılında elektrik üre-
timinin %19,6’sı hidroelektrik santrallerden elde edilmiştir.

DİKKAT

Ortalama yağış miktarının yıllara göre değişmesi, hidroelektrik enerji üretiminde dalgalanmalara neden olmaktadır.

COĞRAFYA - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 35