Page 44 - Konu Özetleri AYT Coğrafya

TÜRK KÜLTÜRÜ VE ANADOLU’NUN KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ

ANADOLU’DA KURULAN MEDENİYETLER VE ANADOLU’NUN KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ
• Paleolitik Çağ’da yaşayan insanlara ait yerleşmelere; Yarımburgaz (İstanbul), Tekkeköy (Samsun), Karain, Beldibi ve
Belbaşı (Antalya) mağaraları örnek verilebilir.
• Neolitik Çağ’daki yerleşmelere ise Çatalhöyük (Konya), Hacılar (Burdur), Çayönü (Diyarbakır) ve Göbeklitepe (Şanlıur-
fa) örnek verilebilir.
• Uygun iklim koşulları, verimli topraklar ve su kaynakları farklı medeniyetlerin Anadolu’yu tercih etmesinde önemli rol
oynamıştır.

İlk Çağ'da Anadolu'da kurulan medeniyetler

Anadolu'da Kurulan Başlıca Özellikleri
İlk Medeniyetler
Doğu Anadolu'da kurulmuştur. Bölgenin coğrafi şartlarına bağlı olarak hayvancılık ve ma-
Urartular
dencilik ile yaşamlarını devam ettirmiştir.
Kızılırmak Nehri çevresinde yaşamış; bölgenin coğrafi şartlarına bağlı olarak tarım, hay-
Hititler
vancılık ve ticaretle uğraşmıştır.
Ankara yakınlarındaki Gordion’u başkent yaparak tarih sahnesine çıkmış, tarım ve hay-
Frigler
vancılıkta ciddi gelişmeler kaydetmiştir.
Büyük Menderes Nehri çevresinde kurulmuştur. Verimli topraklar ve elverişli iklim şartları
İyonlar
sayesinde döneminin en önemli uygarlığı hâline gelmiştir. Ayrıca ticaretle uğraşmışlardır.
Gediz ve Küçük Menderes nehirleri çevresinde kurulmuştur. Parayı bularak ticarette ta-
Lidyalılar
kas yöntemini kaldırmıştır.

• Anadolu, Romalılardan sonra Bizans İmparatorluğu’nun uzun süreli hâkimiyetine girmiştir. İstanbul, dönemin en önemli
kültür ve sanat merkezi hâline gelmiştir.
• Selçuklu Devleti ve Beylikler Dönemi’nde Anadolu medeniyeti şekillenmeye devam etmiştir. Zengin kaynaklara sahip
olan Anadolu, Türklerin yaşadığı en önemli coğrafya hâline gelmiştir.
• Anadolu’nun coğrafi konumu ile sahip olduğu maddi ve manevi zenginlikleri çok iyi kullanan Osmanlı Devleti, bu toprak-
larda büyük bir medeniyet kurmuştur.
• Bursa, Edirne, İstanbul gibi şehirler Osmanlı’ya başkentlik yapmıştır.
• Anadolu kültürünün oluşmasında, başta Osmanlı Devleti olmak üzere diğer medeniyetlerin de katkısı olmuştur.
• Anadolu’nun ilk çağlardan itibaren birçok uygarlığa ev sahipliği yapması ve her kurulan devletin Anadolu’da bıraktığı
kültürel miras, Anadolu’nun medeniyetlerin beşiği olmasında etkili olmuştur.

44 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - AYT
44
COĞRAFYA - AYT