Page 50 - Konu Özetleri AYT Coğrafya
P. 50
ÜLKELERİN SANAYİLEŞME SÜRECİ VE TARIM-EKONOMİ İLİŞKİSİ
TARIM-EKONOMİ İLİŞKİSİ
İnsanların geçmişten bugüne üretime yönelik en önemli ekonomik faaliyeti tarım olmuştur. Tarımsal faaliyetlerin yapılış
şekli, ülkelerin gelişmişlik düzeyine göre farklılık göstermektedir.
İntansif Tarım Ekstansif Tarım
• Gelişmiş ülkelerde tarım, ülke ihtiyacını karşılama- • Az gelişmiş ülkelerde tarım, daha çok temel ihtiyaçla-
sının yanında sanayi ham maddesi elde etmek veya rın karşılanmasına yönelik olarak yapılır. Bu yöntemde
ihracat amacıyla yapılır. tarımda sulama, gübre ve ilaç kullanımları azdır.
• Tarımda makine kullanımı fazla, tarımsal verim yük- • Daha çok insan ve hayvan gücünün kullanıldığı bu
sektir. yöntemde tarımsal verim düşüktür.
• Bu yöntemi uygulayan ülkelerde tarım sektöründe ça- • Bu yöntemi uygulayan ülkelerde tarım sektöründe ça-
lışan nüfus az olmasına rağmen tarımdan elde edilen lışan nüfus fazla olmasına rağmen tarımdan elde edilen
gelir fazladır. gelir azdır.
• Doğa koşullarının etkisinin daha az olduğu bu yön- • Genellikle doğa koşullarının etkili olduğu tarımsal üre-
temde; tarımda kaliteli tohum, sulama, gübre ve ilaç timde yıldan yıla dalgalanmalar görülür.
kullanımları kontrollü ve planlı bir şekilde yapılır.
Fransa'da Tarımsal Faaliyetler Somali’de Tarımsal Faaliyetler
Fransa'da arazi kullanımı Somali'de arazi kullanımı
• Ekonomisi büyük oranda hizmet ve sanayi sektörüne • Ekonomisi büyük oranda tarım ve hayvancılığa daya-
dayanır. Tarımda çalışan nüfus oranı diğer sektörlere nır. Tarımda çalışan nüfus oranı diğer sektörlere göre
göre daha azdır. daha fazladır.
• Topraklarının %52,46’sı, tarımsal faaliyetler için • Topraklarının %70,3’ü tarım ve hayvancılık faaliyetleri
uygun arazilerden oluşur. Sahip olunan arazinin için uygundur. Ekili alanların %1,8 oranında olduğu gö-
%47,6’sı tarım faaliyetlerinde kullanılmaktadır. rülmektedir.
• Ekili alanlarda en fazla şeker pancarı, buğday, arpa, • Ekili alanlarda en fazla şeker kamışı, mısır, susam, do-
mısır, üzüm, elma ve patates yetiştirilir. mates, süpürge otu, sebze, meyve gibi tarım ürünleri
yetiştirilmektedir.
Fransa’da tarım intansif yöntemlerle yapıldığı için; Somali’de tarım ekstansif yöntemlerle yapıldığı için;
♦ birim alandan elde edilen verim yüksek, ♦ birim alandan elde edilen verim düşük,
♦ tarımsal üretimde doğa koşullarının etkisi az, ♦ tarımsal üretimde doğa koşullarının etkisi fazla,
♦ üretimde dalgalanmalar azdır. ♦ üretim miktarlarında yıldan yıla büyük dalgalanma-
lar görülebilir.
Fransa’da; Somali’de;
• Arazinin %35,5’i mera ve çayırlardan oluşur. • Arazinin %68,5’i mera ve çayırlardan oluşur.
• Hayvancılık faaliyetleri, daha çok ahır hayvancılığı • Hayvancılık faaliyetleri mera ve çayırlarda geleneksel
şeklinde yapılmaktadır. yöntemlerle yapılmaktadır.
• Hayvansal ürünlerden elde edilen verim yüksektir. • Hayvansal ürünlerden elde edilen verim düşüktür.
• Balıkçılık modern yöntemlerle yapılmaktadır. • Uzun bir sahil şeridine sahip olmasına rağmen balıkçı-
lık yeterince gelişmemiştir.
50
50 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - AYT
COĞRAFYA - AYT