Page 70 - Konu Özetleri AYT Fizik

FİZİK

KONU KUVVET VE HAREKET
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

İTME VE ÇİZGİSEL MOMENTUM ARASINDAKİ İLİŞKİ
İTME NEDİR?
Çocuk m
k m
h
m yer
O

Çocuk F¶ kuvveti ile arabayı iterken, sıkıştırılmış bir yay önüne bırakılan araba yay tarafından itilirken, futbolcu yerde duran
topa vururken, yerden h kadar yüksekteki bilye yer çekim kuvveti etkisinde hızlanırken her bir örnekte kuvvetler etki ettikleri
cisimlere etki ettikleri süre boyunca itme uygularlar ve bu cisimlerde ‘‘itme’’lerin etkisinde hız değişimleri meydana gelir.
Hareket yönündeki itme cismin hızını artıran, hareket yönüne ters yönlü itme ise cismin hızını azaltan etki yapar.
Newton'ın 2. hareket yasasına göre

  ∆ v F¶ • ¢t terimine itme denir.
F net = ma ⋅= m⋅ * I ¶ ile gösterilir.
  t ∆
F ⋅∆ = m⋅∆ v * Vektörel bir büyüklüktür.
t
bağıntısı yazılabilir. * Birimi "Newton • saniye"dir.
   
I F ⋅∆ = m⋅∆ = ∆ P
=
v
t

ÇİZGİSEL MOMENTUM
Bir hareketlinin çizgisel momentumu; P¶ = m • v¶ bağıntısı ile hesaplanır.
Momentum vektörel bir büyüklüktür. Bir cismin sahip olduğu momentum, cismin kütlesi ve cismin hız büyüklüğü ile doğru
orantılıdır.
Küçük kütleli otomobil ile büyük kütleli kamyonun momentumları
M
v 0 v > v ise;
m o k
P = P
otomobil kamyon otomobil ve kamyonun momentumları
m • v = M • v
Otomobil Kamyon o k eşit de olabilir.

MOMENTUM DEĞİŞİMİ

Hızı değişen bir otomobilin momentumu da değişir.
1 2 İlk momentum P¶ = m • v¶ 2
m 1 1
Son momentum P¶ = m • v¶ olup momentum değişimi de; = 2 -
2 2 1
¢P¶ = P¶ � P¶ olur.
Otomobil 2 1
Not: Momentum değişimi vektörel işlemlerle yapılmalıdır. - 1
MOMENTUM DEĞİŞİMİ ÖRNEKLERİ
Duvara esnek çarpıp geri dönen bir cisimde momentum değişimi:

= m = m
m ∆ =

∆ = 2mv

70 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - AYT