Page 124 - Konu Özetleri AYT Tarih

FETİHLERDEN SAVUNMAYA

OSMANLI - RUS SAVAŞI (1768-1774)

• 1739 Belgrad Antlaşması’nın imzalanmasından sonra uzun bir dönem Osmanlı- Rus ilişkileri barış içinde geçti.
• 1768 yılında bu süreç bozuldu. Osmanlı karşısında emellerini harekete geçirmek isteyen Rusya’nın Osmanlı sınırına
yeni kaleler inşa etmesi ve Lehistan topraklarını işgale etmeye kalkışması bu savaşın sebeplerinden olmuştur.
• Rusya’nın Lehistan içişlerine karışması üzerine 1768 yılında Osmanlı Devleti Rusya’ya savaş ilan etmiştir. Rus ordusu
Ukrayna, Azak ve Kafkaslardan olmak üzere 3 cephede hazırlık yapmıştır.
• Savaş sırasında Mora’da isyan çıkması üzerine Baltık denizinde
hazırlanan bir Rus donanması İngilizlerin yardımıyla Akdeniz’e gir-
miş ve İzmir’in Çeşme limanına ani bari baskın yaparak Osmanlı
donanmasını yok etmiştir.
• Bu çatışmada kalyon, kadırga ve firkateynlerden oluşan Osmanlı
donanması imha edilmiştir. Osmanlı Devleti Akdeniz’de güç kaybı-
na uğramıştır.
• Rusya Çanakkale boğazını abluka altına almış, İstanbul tehlike al-
tına girmiştir.
• Çeşme Baskını, Küçük Kaynarca Antlaşması gibi şartları son dere-
ce ağır olan bir antlaşmanın imzalanmasına sebep oldu.

KÜÇÜK KAYNARCA ANTLAŞMASI (1774)
• 1768-1774 yılları arasında Osmanlı Devleti ile Rusya arasındaki savaşı sonlandırmıştır. 28 maddeden oluşan antlaş-
manın önemli maddeleri şunlardır:

• Osmanlı Devleti, Küçük Kaynarca Antlaşması sonrası Kırım’ı almak için çok çaba gösterdi. İçeride ve dışarıda yaşa-
nan bazı gelişmeler sebebi ile bu mümkün olmadı.
• Kırım, süreç içerisinde adım adım Rusya’ya bağlı bir bölge hâline geldi.

124 MEBİ KONU ÖZETLERİ TARİH - TYT-AYT