Page 153 - Konu Özetleri AYT Tarih

OSMANLI DEVLETİ’NDE DARBELER

31 MART VAKASI
• 13 Nisan 1909’da alaylı askerler ve medrese öğrencilerinin birlikte gerçekleştirdiği darbe girişimi sonuçsuz kalmıştır.
• 13 Nisan 1909 tarihinde yaşanan bu olay, Rûmî 31 Mart 1325 tarihine denk geldiği için 31 Mart Vakası olarak adlan-
dırılmıştır.
• Mahmud Şevket Paşa’nın komutasında, kurmay başkanlığını Mustafa Kemal Bey’in yaptığı Hareket Ordusu Sela-
nik’ten yola çıkmıştır.
• İsyandan sorumlu tutulan Sultan II. Abdülhamid, 27 Nisan 1909’da tahttan indirilmiş ve yerine kardeşi V. Mehmet
Reşad getirilmiştir.

1913 DARBESİ
• Arnavutluk İsyanı için gönderilen ve İttihatçıların sert politikalarını beğenmeyen muhalif subaylar, dağlara çıkmıştır.
• Halâskâr Zâbitân’ın (Kurtarıcı Subaylar) hükûmete verdiği muhtırayla, Kâmil Paşa başkanlığında yeni bir hükûmet
kurulmasını istemiştir.
• Kâmil Paşa Kabinesi’nin Edirne’yi Bulgarlara verdiği yönünde halkı galeyana getiren İttihatçılar, destek sağlamaya
çalışmıştır.

• Bâbıâli Baskını’yla iktidarı ele geçiren İttihat ve Terakki, I. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar ülkeyi tek partili bir rejimle
yönetmiştir.

BALKANLARDA TOPRAK KAYIPLARI

SIRPLAR
• 1804 İlk Sırp ayaklanması.
• 1829 Edirne Anlaşması’yla Sırplar özerklik kazanmıştır.

• 1878 Berlin Antlaşması ile Sırbistan bağımsız olmuştur.
BULGARLAR

• Berlin Antlaşması’yla Bulgar Prensliği kurulmuştur.
• II. Meşrutiyet’in ardından 1908’de Bulgaristan bağımsız olmuştur.

GİRİT
• 1878 Halepa Fermanı ile Girit’e Hristiyan bir vali atanmış, Girit Rumlarına geniş haklar verilmiştir.
• Girit’e 1897’de muhtariyet verilmiştir.
• 1908’de Yunanistan’a katılmıştır.

BOSNA HERSEK
• 29 Temmuz 1878’de Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Bosna vilayetini ilhak etmiştir.

ARNAVUTLUK
• 1911’de büyük bir Arnavut İsyanı çıkmıştır.
• I. Balkan savaşı sırasında 28 Kasım 1912’de Arnavutlar bağımsızlığını ilan etmiştir.

KRİTİK BİLGİ KRİTİK BİLGİ

Sultan Abdülaziz, devlet adamlarınca görevden alınan ilk II. Meşrutiyet’in ardından 1908’de Bulgaristan bağımsız
padişahtır. Türk siyasi hayatında darbeciler, orduyu kendi olmuştur.
amaçları için kullanmış ve ordunun fiilen rol almadığı hiç-
bir darbe girişimi başarılı olamamıştır.

TARİH - TYT-AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 153