Page 15 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe

FELSEFE

KONU
ÖZETİ DÜŞÜNME VE AKIL YÜRÜTMEYE İLİŞKİN KAVRAMLAR
TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT
AKIL YÜRÜTME VE ARGÜMANTASYON
•Akıl yürütme; doğru olduğu kabul edilen önermelerden yeni bir önermeye ulaşmadır.
•Yeni bir önermeye ulaşırken kanıt durumunda olan önermelere öncül, ortaya çıkan yeni önermeye ise sonuç önermesi
denir.
•Yeni önermeye kaynaklık eden önermelerin yani öncül önermelerinin de kendi içinde tutarlı olması gerekir.
•Akıl yürütme sürecinde doğruluk hem içeriksel hem de biçimsel olmak üzere iki farklı şekilde karşımıza çıkar.
•İçeriksel doğruluk önermelerin ilgili olduğu varlıkla uyumu ile ilgiliyken biçimsel doğruluk akıl yürütme kurallarına uygunluk
ile ilgilidir.

Görüş Nedir?
Önceki bölümde farklı filozoflarca farklı felsefe tanımları yapıldığını görüşmüştük. Bunun temelinde her filozofun felsefeyi
tanımlarken içinde bulunduğu koşullardan etkilenmesi, farklı konularla ilgilenmesi yani kendine özgü bir bakış açısıyla
görüş geliştirmesi yatmaktadır.

Bir fikir sahibi olmak için filozof olmak mı gerekir?
•İnsan, varoluşu itibariyle diğer varlıklardan farklıdır. İnsanı farklı kılan kendine ve etrafında olup bitenlere ilişkin bir değer-
lendirme yapabilme gücü, kendine özgü bir bakış açısı ve buna bağlı yargılar ortaya koyabilme yetisidir.
•İnsanın etrafında olup bitenlere ilişkin bir anlayış geliştirmesi görüş oluşturması demektir.
• İnsanın bir görüş geliştirmesinde yaşamı, içine doğduğu toplumun koşulları, kültürü ve inançları etkilidir.
•Ortaya atılan bir görüş, siyasetle, dinle, sanatla, varlıkla, bilgiyle ve daha başka çeşitli konularla ilgili olabilir.
•Görüşler akıl yürütmeye temel olan argümanların kaynağıdır ancak her görüş bu bağlamda geçerli ve güvenilir olmayabi-
lir. Örneğin önyargılara dayalı bir görüş, geçerli bir akıl yürütme yapmaya imkân vermez.
•Felsefi görüşler, sağlam bir temele dayalı, kapsayıcı ve kendi içinde tutarlı olmalıdır.

Önerme
Her cümle önerme midir?
•Bir şeyin zihindeki tasarımı kavram, kavramın dil ile ifadesi terimdir.
•Önerme, doğru ya da yanlış değeri alabilen, yargı bildiren cümledir.
•Önermeler özne, yüklem ve bu ikisini birbirine bağlayan bir bağdan oluşur.
Soru, istek, emir, ünlem cümleleri önerme değildir.

DİKKAT

Her önerme cümledir ama her cümle önerme değildir.
Herhangi bir yargı bildirmeyen, doğru ya da yanlış değeri almayan istek, emir, soru, ünlem ya da dua cümleleri birer
önerme değildir.

FELSEFE - TYT/AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 17