Page 65 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe

SANAT KURAMLARI - SANAT ESERİNİN ÖZELLİKLERİ - SANAT VE DUYARLILIK - ŞEHİR, İNSAN VE SANAT

ŞEHİR, İNSAN VE SANAT
Tarih boyunca insanlar oluşturdukları fiziksel çevrelerde estetik nitelik aramışlardır. Bu arayışla çevrelerini düzene sokma
çabasına girmişlerdir.
Gerek tek tek yapılar gerekse kurumsal yapılar ve insanların faydalanmasına açık yeşil alanların bir araya gelerek oluş-
turdukları çevre yalnızca insanın biyolojik gereksinmelerini karşılamaz. Aynı zamanda bireylerin psikolojik, entelektüel
gereksinmelerini karşılayan estetik nitelikler de taşıması beklenir.
Tarihi süreç içinde kentlerin gelişimi irdelendiğinde ilk büyük yerleşim yerlerinin temel karakteristiğinin dini yapılar olduğu,
bu tür yapıların kent siluetinde belirleyici olduğu görülmektedir.
Her yapı, mimari bir eser olarak kabul edilebilir; evler, okullar, hastaneler, ibadethaneler vb. Ancak her yapının estetik bir
değer taşıdığı söylenemez. Sanat olarak sayılan mimari eserler birtakım ölçütlere göre değerlendirilir.
Bu ölçütler; orantı, simetri, düzen, denge ve uyumdur.
Sanat alanında genelde göz ardı edilen mimari, bireysel bir sanat olmasına rağmen aslında tüm ulusu temsil etme özelli-
ğine sahiptir.
Ulusların yaşamlarını, geleneklerini, dinlerini, aile biçimlerini, yaşadıkları bölgenin iklimini, yeme tarzlarını ve daha birçok
kültürel unsurunu mimari eserlerden yola çıkarak öğrenmek mümkündür.
İnsan, yaşadığı bu mekânı yani şehri düzenler ve şekillendirir. İnsan öncelikle bir mekânı yaşanabilir bir yer olarak seçer.
İnsan ve şehir birbirini tamamlar ve etkiler. Biri olmadan diğeri olmaz.
Mekâna anlam ve değer katan insanın kendisidir. “Medeniyet”; bir toplumun maddi ve manevi varlıklarının, düşünce, sa-
nat, bilim ve teknoloji ürünlerinin tamamını ifade eder. Şehirler sadece yerleşim yeri değildir. Şehirle kurulan ilişkiler çok
farklıdır. İnsan, şehrin mimari yapısıyla olduğu kadar işlevleriyle de ilişki içindedir.

FELSEFE - TYT/AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 67