Page 63 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe
P. 63
FELSEFE
KONU SANAT KURAMLARI - SANAT ESERİNİN ÖZELLİKLERİ
ÖZETİ SANAT VE DUYARLILIK ŞEHİR, İNSAN VE SANAT
TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT
SANAT KURAMLARI
Sanatın ne olduğunu ve nasıl bir etkinlik olduğunu açıklayan filozoflar farklı kuramlar ortaya koymuştur.
Platon,
TAKLİT KURAMI Sanat doğanın taklididir.
Aristoteles
YARATMA KURAMI Sanat bir yaratma işidir. Benedetto Croce
OYUN KURAMI Sanat bir oyundur. Friedrich Schiller
TAKLİT KURAMI ( mimesis/yansıtma)
Bu kurama göre sanatçının ele aldığı şeyi ne kadar iyi yansıtabildiği önemlidir.
Platon için gerçek olan idealardır. Nesneler ideaların kopyasıdır. Bu nedenle sanat ideaların bir kopyası olan nesnelerin
kopyasıdır. Yani sanat taklidin taklididir.
Aristoteles mimesis (taklit) kavramını kullanmıştır. Ona göre taklit insanın doğasına özgüdür. Sanatçı, gerçeklikte var
olanı taklit eder. Bu yolla doğada var olan uyum ve düzen sanat eserine de yansımış olur.
YARATMA KURAMI
Sanatçı; duygu, düşünce ve hayal gücünü katarak özgür bir şekilde sanat eserini meydana getirir.
Sanatçı mükemmel olanı hayal gücüyle yaratır. Sanat eseri özgündür.
Benedetto Croce bu görüşün temsilcisidir.
B. Croce sanatın insanın diğer tüm etkinliklerinden farklı özel bir etkinlik olduğunu savunur.
OYUN KURAMI
Friedrich Schiller bu görüşün temsilcisidir.
Schiller’e göre sanat bir oyundur. Oyunun ve sanatın birbirine benzeyen birçok yönü vardır.
Sanatta da oyunda da kurgusallık, yaratıcılık ve hayal gücü hâkimdir.
Sanat ve oyunda insanlar, yaşadıkları kaygı, korku, endişe vb. durumlardan uzaklaşır.
Bu kurama göre sanat tıpkı bir oyun gibi insanı özgürleştirir.
FELSEFE - TYT/AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 65