Page 12 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

Hareket
Canlılar, çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak için hareket eder. Bu ihtiyaçlar; avlanmak, göç etmek, üremek, yavrularını bes-
lemek, ışık ve suya ulaşmak gibi çeşitli nedenlerle olabilir.
Hayvanlarda hareket, çoğunlukla yer değiştirme şeklindedir ve kolaylıkla gözlemlenebilir. Hayvanlar hareket için bacak,
kanat, yüzgeç gibi organlarını kullanır.

DİKKAT
Memeli bir hayvan olan çita, saatte 115 km hızla koşabi-
lir. 108 km/saat hıza ise 3,1 saniyede çıkabilir. Bu sebep-
le avını yakalamak için yaptığı koşu, bir dakikadan az
sürer. Tam hızlarına ulaştıklarında her adımda katettiği
mesafe 15 metreye ulaşabilir.

DİKKAT
Süngerler, yer değiştirme hareketi yapmayan hayvanlardır.

Bitkilerde hareket, yer değiştirme şeklinde değil durum değiştirme şeklindedir.

Ayçiçekleri güneşe bakarak durum değiştirme hare-
keti yapar.

Tek hücreli canlılar; kamçı, sil ve yalancı ayak gibi yapıları yardımıyla yer değiştirme hareketi yapar.
Uyarılara Tepki
Canlılarda durum değiştirmeye veya harekete sebep olan her türlü faktöre uyaran denir. Canlıların yaşadıkları ortamdaki
ısı, ışık, su miktarı, avcı, kimyasal madde gibi dış uyarıları veya canlının kendi içinden gelen iç uyarıları alıp bunlara çeşitli
tepkiler vermesi uyarana tepki olarak adlandırılır.
Sıcak bir cisme dokunulduğunda elin hızla çekilmesi, uyarana verilen tepkidir.
Canlılar olumlu uyaranlara yönelirken olumsuz uyaranlardan uzaklaşmaya çalışır.

DİKKAT

İçten ya da dıştan gelen uyarılara uygun tepkiler verilmesi canlıların hayatta kalma olasılığını artırır.

Lâle çiçekleri 15-20 °C sıcaklıkta açılarak, 5-10 °C sıcaklıkta ise kapanarak gün içerisindeki sıcaklık değişimlerine
karşı kendini korur.

12 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - TYT