Page 121 - Konu Özetleri TYT Biyoloji
P. 121
BİYOLOJİ
KONU EŞEYLİ ÜREMENİN GENEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEKLERİ
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT
EŞEYLİ ÜREMENİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Genellikle farklı cinsiyete sahip aynı tür iki canlının iki haploit gametinin döllenmesiyle yeni yavrular meydana gelmesi
olayına eşeyli üreme denir.
• Eşeyli üremenin temelini mayoz bölünme ve döllenme oluşturur.
• Haploit (n kromozomlu) üreme hücrelerinin kalıtsal içeriğinin birleşmesine (çekirdek birleşmesi) döllenme denir.
• Dişi bireyde oluşan gametlere yumurta, erkek bireyde oluşan gametlere sperm adı verilir.
• Döllenmiş yumurtaya zigot denir. Zigot diploit (2n kromozomlu) bir hücredir.
• Zigot, mitozla embriyonik gelişim aşamalarını tamamlayarak yeni bireyi meydana getirir.
• Döllenme olayında gametler şansa bağlı olarak bir araya geldiklerinden tür içi genetik çeşitlilik meydana gelir.
• Çeşitlilik ise değişen çevresel koşullarda türün neslini devam ettirme olasılığını artırır.
• Bitkilerin, hayvanların, mantarların çoğunda ve bazı protistlerde çoğalma eşeyli üreme ile gerçekleşir.
• Oluşan her yavruda anne ve babadan gelen genler bulunur. Her iki ebeveynin genetik karışımı olan yavrular ortaya
çıkar.
• Bazı canlılarda erkek ve dişi gamet, aynı canlı tarafından üretilebilir. Böyle canlılara erselik canlılar (hermafrodit)
denir.
• Birey sayısının artması ve türün devamlılığının sağlanması eşeysiz ve eşeyli üremenin ortak özellikleridir.
Mayoz I Mayoz I
Mayoz II Mayoz II
Farklılaşma Farklılaşma
Sperm Yumurta
hücreleri hücresi
Döllenme
Zigot
DİKKAT
• Prokaryotlarda mitoz, mayoz ve döllenme gerçekleşmez.
• Bitkide tohum oluşumu, eşeyli üremenin gerçekleştiğinin göstergesidir.
• Eşeyli üreme canlının adaptasyon yeteneğini artırır.
121
BİYOLOJİ - TYT 121
BİYOLOJİ - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ