Page 125 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

KALITIMLA İLGİLİ KAVRAMLAR, OLASILIK İLKELERİ VE GAMET ÇEŞİTLERİNİN BULUNMASI

1) Bağımsız genlerde gamet çeşidinin bulunması
Homozigot Alellerin Gametlere Taşınması
• Bir ya da daha fazla karakter bakımından homozigot genotipli bireyler, mayozla tek çeşit gamet oluşturur.

• Homozigot karakter sayısı gamet çeşitliliğini değiştirmez.
• AA, aa genotipli bireylerin oluşturacağı gametler tek çeşittir.
n
• Oluşabilecek gamet çeşidi sayısı 2 ile hesaplanır. n heterozigot karakter sayısıdır.
Verilen homozigot baskın (AA ) ve homozigot çekinik (aa ) bireylerde heterozigot gamet bulunmadığından her biri için
0
n
2 = 2 = 1 çeşit gamet oluşur.
Homozigot Baskın Homozigot Çekinik
AA aa
Mayoz Mayoz
A a
Tek çeşit gamet Tek çeşit gamet
%100 %100
Heterozigot Alellerin Gametlere Taşınması
• Bir karakter bakımından bağımsız genlere sahip heterozigot bireyler, mayoz sonucu iki çeşit gamet oluştururlar.
n
• Bireylerin oluşturabileceği gamet çeşidi sayısı bulunurken 2 formülünden yararlanılabilir. n, heterozigot karakter
sayısını ifade eder.
n
1
• Verilen heterozigot baskın (Aa ) bireyde tek bir heterozigot gamet bulunduğundan 2 = 2 = 2 çeşit gamet oluşur.
Heterozigot Baskın
Aa
Mayoz
A a
İki çeşit gamet
%50 A %50 a

• Bir canlının genotipindeki heterozigot karakter sayısı arttıkça mayoz sonucu oluşturacağı gamet çeşidi sayısı artar.

Oluşturacağı Oluşturacağı
Genotip
Gamet Çeşidi Sayısı Gamet Çeşitleri

0
BBdd 2 = 1 Bd
1
Bbdd 2 = 2 Bd, bd
2
AaDd 2 = 4 AD, Ad, aD, ad

2
AaDDBb 2 = 4 ADB, ADb, aDB, aDb

KRİTİK BİLGİ
Mendel yasaları, bağımsız genler için geçerlidir. Genetik ile ilgili problemlerde aksi belirtilmedikçe genlerin bağımsız
olduğu varsayılır. Bağlı gen varsa ayrıca belirtilir.
125
BİYOLOJİ - TYT 125
BİYOLOJİ - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ