Page 51 - Konu Özetleri TYT Biyoloji
P. 51

HÜCRE ZARI, HÜCRE DUVARI, SİTOPLAZMA, ÇEKİRDEK


        Fosfolipit Tabaka
          •  Hücre zarındaki lipitler çoğunlukla fosfolipit yapıdadır. Fosfolipitler zarın yapısında iki sıra hâlinde dizilir ve akıcılığı
            sağlar.
          •  Su geçirmez özelliktedir.
          •  Suda çözünmez, organik çözücülerde çözünür.
        Bir fosfolipit molekülü baş ve kuyruk olarak 2 kısımdan oluşur:





        Hidrofilik kısım
        Hidrofobik kısım

        Hidrofilik kısım







          •  Baş kısmı suyu sever (hidrofilik kısım).
          •  Hücre içi ve dışındaki sıvı çözeltilere dönük olacak şekilde zara yerleştiğinden çözeltilerle temas hâlindedir.
          •  Baş kısımları suda çözünür.
                                                                   DİKKAT
          •  Kuyruk kısmı suyu sevmez (hidrofobik kısım).
                                                             Hücre zarını oluşturan iki sıralı fosfolipit tabaka, Golgi,
          •  Sudan uzak olacak şekilde zarın iç kısmında bulunur.
                                                             lizozom, mitokondri ve kloroplast gibi organellerin zar
          •  Kuyruk kısımları suda çözünmez.                 yapısını da oluşturur.









                                                                   Kolesterol; zarın dayanıklılığını akışkanlığını
                                                                   geçirgenliğini es nekliğini sağlar.







         Kolesterol
        Hayvan hücrelerinin zarlarında fosfolipitler arasına gömülmüş bir steroit çeşidi olan kolesterol bulunur.
          •  Hücre zarındaki fosfolipit molekülleri arasında gömülü proteinler ise mozaik görünümü oluşturur. Proteinler zarı boy-
            dan boya katederek kanal proteinlerini meydana getirir. Kanal proteinlerinin oluşturduğu açıklıklara por adı verilir.
            Porlar, hücrenin dış ortamla madde alışverişini sağlayarak bazı moleküllerin zardan geçişini sağlar ayrıca sitoplazma-
            nın homeostazisini düzenler.
          •  Karbonhidratlar, zarda protein ve lipitlere bağlı olarak bulunur. Hücre zarının dışa bakan yüzeyinde proteinlere bağla-
            narak glikoproteinleri, lipitlere bağlanarak ise glikolipitleri oluşturur.

               DİKKAT

         Glikoproteinler ve glikolipitler uyarıları algılayan reseptör olarak görev yapar. Hücrelerin birbirini tanımasını sağlar. Hücre
         zarının seçici geçirgenliğini denetler. Bu moleküller her hücrede farklı miktar ve dağılımda bulunarak hücrenin özgüllüğünü
         sağlar ayrıca kimliğini belirler ve hücreye antijenik özellik kazandırır.
                                                                                                            51
        BİYOLOJİ - TYT                                                                                                                           MEBİ KONU ÖZETLERİ  51
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56