Page 56 - Konu Özetleri TYT Biyoloji
P. 56

RİBOZOM, ENDOPLAZMİK RETİKULUM, GOLGİ AYGITI, LİZOZOM, KOFUL


                                                  GOLGİ AYGITI
        1898 yılında İtalyan bilim insanı Camillo Golgi (Kamillo Golgi) tarafından keşfedildiği için bu organel onun adıyla anılmak-
        tadır. Golgi aygıtı, olgun alyuvarlar ve sperm gibi ökaryot hücreler ile bakteriler gibi prokaryot hücrelerde bulunmaz.
        Yapısı
          •  Çok sayıda yassılaşmış keseden ve küçük kofullardan meydana gelir.
          •  Protein ve yağ yapılıdır.
          •  Granülsüz endoplazmik retikulum tarafından üretilir.
          •  Tükürük bezi hücrelerinde, hormon salgılayan bezlerde ve bitkilerin bal özü, nektar üreten hücrelerinde  iyi gelişmiştir.

          •  Golgi aygıtının büyüklüğü ve gelişimi, hücre tipine ve metabolik durumuna göre değişiklik gösterir.
                                        Koful






                                                             Sitoplazma
                                   Golgi aygıtı
                                                                       Hücre zarı
                                    Salgı kofulu
                                                                      Salgı
                                                                      molekülleri


                                  Golgi aygıtında üretilen salgıların hücre dışına verilmesi
        Görevi
          •  Endoplazmik retikulumlarda üretilen maddelerin çoğunluğu Golgi aygıtında ayrıştırılır, depolanır ve paketlenir.

          •  Glikoprotein ve lipoprotein gibi maddelerin üretimi ve salgılanmasından sorumludur.
          •  Lizozomların oluşumunda rol oynar.
          •  Hücre zarının yenilenmesi ve onarımı, bitki hücrelerinin bölünmesi sırasında ara lamelin oluşturulması, apoenzim-ko-
            faktör ilişkisinin gerçekleştirilmesi ve bitkilerde duvar yapısına katılan pektin gibi polisakkaritlerin üretilmesi fonksiyon-
            larına da sahiptir.
                                    Hücer dışı














                                                                 Sitoplazma



                                  Golgi aygıtında üretilen salgıların hücre dışına verilmesi


               DİKKAT

         Bugüne kadar etkin bir şekilde tedavi edilemeyen bazı hastalıklarda Golgi aygıtında işlev bozukluğu olduğu anlaşılmıştır.
         Örneğin sinir hücrelerinde işlev kaybına neden olan Alzheimer ile kistik fibrozis hastalığında Golgi aygıtının hem yapı-
         sında hem de işlevlerinde anormallikler olduğu ortaya konulmuştur.
  56      MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                                                                                          BİYOLOJİ - TYT
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61