Page 14 - Konu Özetleri TYT Coğrafya
P. 14

COĞRAFYA



    KONU                            DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE GÜNLÜK HAREKETİ
    ÖZETİ
                    TYT      TYT     TYT     TYT     TYT     TYT     TYT     TYT     TYT     TYT     TYT               TYT

                                    DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE GÜNLÜK HAREKETİ

        DÜNYA'NIN ŞEKLİ VE SONUÇLARI
        Dünya’nın Ekvator’dan şişkin, kutuplardan basık olan kendine has şekline geoit
        denir.
        Geoit Şeklin Sonuçları
          •  Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe yer çekimi artar.
          •  Ekvator’un yarıçapı, kutupların yarıçapından daha büyüktür.

          •  Ekvator’un uzunluğu tam dairelik bir meridyenin uzunluğundan fazladır.


         Küresel Şeklin Sonuçları
          •  Ekvator’dan  kutuplara  doğru  gidildikçe  Güneş  ışınlarının  düşme  açısı
            daralır. Buna bağlı olarak Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe:
            ➢  Gölge boyu uzar.
            ➢  Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol uzar.
            ➢  Güneş ışınlarının tutulma oranı artar.

            ➢  Denizlerin tuzluluk oranı azalır.
            ➢  İklim özellikleri ve bitki örtüsü değişir.
            ➢  Sıcaklık azalır, sıcaklığın azalmasına bağlı olarak;
              ➢  kalıcı kar sınırı,
              ➢  orman üst sınırı,

              ➢  tarım üst sınırı,
              ➢  yerleşme üst sınırı alçalır.
          •  Dünya’nın bir yarısı aydınlık (gündüz) iken diğer yarısı
            karanlık (gece) olur. Dünya’nın aydınlıkta ve karanlık-
            ta kalan kısımlarını ayıran çizgiye aydınlanma çemberi
            denir.
          •  Ekvator ve kutuplarda sürekli termik basınç alanları olu-
            şur.

          •  Yerden yükseldikçe görülen alan artar.
          •  Haritalarda bozulmalar meydana gelir.
          •  Paralellerin uzunluğu kutuplara doğru azalır.
          •  İki meridyen arasındaki uzaklık kutuplara doğru azalır.
          •  Dünya’nın çizgisel hızı kutuplara doğru azalır.

          •  Kutup Yıldızı’nın görünüm açısı değişir. (Kutup Yıldızı sadece kuzey yarım küreden görülür.)
          •  Dünya üzerindeki bir noktadan hep aynı yönde hareket edildiğinde başlanılan noktaya geri dönülür.








  14      MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                             COĞRAFYA - TYT
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19