Page 14 - Konu Özetleri TYT Coğrafya
P. 14
COĞRAFYA
KONU DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE GÜNLÜK HAREKETİ
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT
DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE GÜNLÜK HAREKETİ
DÜNYA'NIN ŞEKLİ VE SONUÇLARI
Dünya’nın Ekvator’dan şişkin, kutuplardan basık olan kendine has şekline geoit
denir.
Geoit Şeklin Sonuçları
• Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe yer çekimi artar.
• Ekvator’un yarıçapı, kutupların yarıçapından daha büyüktür.
• Ekvator’un uzunluğu tam dairelik bir meridyenin uzunluğundan fazladır.
Küresel Şeklin Sonuçları
• Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe Güneş ışınlarının düşme açısı
daralır. Buna bağlı olarak Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe:
➢ Gölge boyu uzar.
➢ Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol uzar.
➢ Güneş ışınlarının tutulma oranı artar.
➢ Denizlerin tuzluluk oranı azalır.
➢ İklim özellikleri ve bitki örtüsü değişir.
➢ Sıcaklık azalır, sıcaklığın azalmasına bağlı olarak;
➢ kalıcı kar sınırı,
➢ orman üst sınırı,
➢ tarım üst sınırı,
➢ yerleşme üst sınırı alçalır.
• Dünya’nın bir yarısı aydınlık (gündüz) iken diğer yarısı
karanlık (gece) olur. Dünya’nın aydınlıkta ve karanlık-
ta kalan kısımlarını ayıran çizgiye aydınlanma çemberi
denir.
• Ekvator ve kutuplarda sürekli termik basınç alanları olu-
şur.
• Yerden yükseldikçe görülen alan artar.
• Haritalarda bozulmalar meydana gelir.
• Paralellerin uzunluğu kutuplara doğru azalır.
• İki meridyen arasındaki uzaklık kutuplara doğru azalır.
• Dünya’nın çizgisel hızı kutuplara doğru azalır.
• Kutup Yıldızı’nın görünüm açısı değişir. (Kutup Yıldızı sadece kuzey yarım küreden görülür.)
• Dünya üzerindeki bir noktadan hep aynı yönde hareket edildiğinde başlanılan noktaya geri dönülür.
14 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - TYT