Page 16 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

COĞRAFYA

KONU DÜNYA'NIN YILLIK HAREKETİ VE EKSEN EĞİKLİĞİ
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

DÜNYA'NIN YILLIK HAREKETİ VE EKSEN EĞİKLİĞİ

Dünya’nın Yıllık (Yörünge) Hareketi
Dünya'nın Güneş çevresinde dolanarak yaptığı hareketidir. Dünya bir tam dolanmayı 365 gün 6 saatte tamamlar. Bu süre-
ye bir yıl denir. Dünya’nın Güneş çevresinde dolanırken izlediği yola yörünge, meydana getirdiği düzleme yörünge düzlemi
(ekliptik düzlem) denir. Bu yörünge elips şeklindedir.

Dünya'nın Yörüngesinin Elips Şeklinde Olmasının Sonuçları
• Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı yıl içinde değişir. En yakın olduğu tarih 3 Ocak (günberi-perihel), en uzak olduğu tarih
4 Temmuz'dur (günöte-aphel).
• Dünya’nın Güneş çevresindeki hızı değişir. Dünya Güneş’e yaklaştığında yörünge hızı artar. Güneş’ten uzaklaştığın-
da ise yörünge hızı azalır. Bu nedenle kuzey yarım kürede yaz, güney yarım küreden 2 gün uzun sürer. Ayrıca Eylül
ekinoksu 2 gün gecikme ile 23 Eylül’de meydana gelir.
• Kutup noktalarındaki gece ve gündüz sürelerinin farklı olmasına neden olur. Kuzey Kutup Noktası’nda 186 gün gün-
düz, Güney Kutup Noktası’nda 179 gün gündüz yaşanır.

DİKKAT
Dünya’nın yörüngede hareket ederken Güneş'e yaklaşıp uzaklaşması sıcaklığın mevsimlik değişiminde belirleyici de-
ğildir.

Eksen Eğikliği
Ekvator ile ekliptik (yörünge düzlemi) arasında 23° 27' lik açı var-
dır (Yer ekseni 23° 27' eğiktir.). Bu açı dönenceler ve kutup dai-
relerinin sınırını belirler.
Yer Ekseni: Kutup noktalarından ve yerin merkezinden geçtiği
varsayılan doğrudur.
Dönence: Kuzey ve güney yarım kürede 23° 27' enlemleridir.
Güneş ışınlarının en son dik geldiği noktalardır.
Kutup Dairesi: Kuzey ve güney yarım kürede aydınlanma çem-
berinin hareket alanının sınırını oluşturan 66° 33' enlemleridir.
Kutup Noktası: Dünya’nın kuzey ve güney yarım küredeki en uç
noktalardır. 90° kuzey ve güney enlemleridir.

16 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - TYT