Page 99 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

COĞRAFYA

KONU TÜRKIYE NÜFUSU
ÖZETI
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

TÜRKIYE NÜFUSU

TÜRKIYE'DE NÜFUSUN GELIŞIMI VE DAĞILIŞI
Türkiye'de Nüfusun Tarihsel Seyri
• Osmanlı Devleti’nde ilk nüfus sayımı, asker sayısı ve vergi mükelleflerini belirlemek amacıyla 1831 yılında II. Mahmut
Dönemi'nde yapılmıştır. Bu tarihte Anadolu’nun nüfusu yaklaşık 7 milyondur. 1844 yılında, Sultan Abdülmecit Döne-
mi'nde yapılan sayımda Anadolu’da nüfusun yaklaşık 10 milyon olduğu tespit edilmiştir.
• Cumhuriyet Dönemi'nde modern anlamda ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. Bu tarihte Türkiye’nin nüfus miktarı
yaklaşık 13,6 milyondur. 1935 yılından itibaren 5 yılda bir yapılması planlanan nüfus sayımları 1990 yılından sonra 10
yılda bir yapılmaya başlanmıştır.
• 2007 yılından itibaren bilgi teknolojilerinin kullanılmaya başlandığı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’ne (ADNKS)
geçilmiştir. TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine göre Türkiye’nin nüfusu 2023 yılında 85.372.377 kişi olmuştur.

Türkiye’de 1927-2023 yılları arasında nüfus miktarı
Türkiye'de nüfus miktarı sürekli artış göstermesine karşın nüfus artış hızında dalgalanmalar yaşanmaktadır. Yani nüfus
artışı hep aynı oranda gerçekleşmemiştir.

Türkiye’de 1935-2023 yılları arasında nüfus artış hızı
• 1927-1935 döneminde nüfus, yaklaşık 2,1 milyon kadar artmıştır. Bu artışta doğumların teşvik edilmesinin yanında
Türkiye dışında yaşayan Türklerin ülkeye gelmesi de etkili olmuştur.
• 1939'da Hatay'ın anavatana katılması ile 1935-1940 döneminde Türkiye nüfusuna 200 binden fazla nüfus eklenmiştir.
• 1940-1945 döneminde, 2. Dünya Savaşı'na girilmediği hâlde, uzun süreli askere alımlar sonucunda düşen evlilik ve
doğum oranları, artan ekonomik sorunlar nedeniyle nüfus artış hızı düşmüştür.
• 1955 ve 1960 sayım dönemleri, Türkiye'de nüfus artış hızının en yüksek olduğu dönemlerdir. Bu durumun nedenleri
arasında; evlenme ve doğum oranlarının artışı, sağlık koşullarının iyileşmesi, ölüm oranlarının azalması, Türkiye Cum-
huriyeti sınırları dışındaki Türklerin anavatana gelmesi gibi faktörler etkili olmuştur.
• 1985 sayımında Türkiye nüfusu, 50 milyonun üzerine çıkmıştır. Sonraki dönemlerde Türkiye'de nüfus artış hızı düşme
eğilimine girmiştir. Bu durumun nedenleri arasında; evlenme yaşının yükselmesi, çalışma hayatına katılan kadın sayı-
sının artması, uygulanan nüfus politikaları gibi faktörler sayılabilir.
• 2008 yılından sonraki dönemlerde nüfus artış hızındaki hızlı düşme eğilimi sona ermiş, artış hızı ‰12 ile ‰15 arasın-
daki değerlerde gerçekleşmiştir. Bu durumda nüfus artış hızını yükseltici politikalar, bebek ölüm oranlarının azalması,
ortalama yaşam süresinin artması gibi faktörler etkilidir. 2023 yılında nüfus artış hızı azalarak ‰1,1 olmuştur.
COĞRAFYA - TYT MEBI KONU ÖZETLERI 99