Page 96 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

COĞRAFYA

KONU NÜFUSUN DAĞILIŞI VE NÜFUS PİRAMİTLERİ
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

NÜFUSUN DAĞILIŞI VE NÜFUS PİRAMİTLERİ

DÜNYA NÜFUSUNUN DEĞİŞİMİ
Genel olarak, insanlık tarihi boyunca, dünya nüfusu sürekli artış göstermiştir. Dünyada nüfus sıçraması olarak adlandırılan
belirgin artışların olduğu dönemler yaşanmıştır. Birinci sıçrama, insanların avcılık ve toplayıcılıkla yaşamını sürdürdüğü
Paleolitik Dönem'de insanların alet yapmayı keşfetmesiyle gerçekleşmiştir. İkinci sıçrama, Neolitik Dönem'de tarıma ve
yerleşik hayata geçilmesiyle gerçekleşmiştir. Üçüncü sıçrama, Sanayi Devrimi sonrasında gerçekleşmiştir.
NÜFUS YOĞUNLUĞU
Herhangi bir alanda yaşayan nüfus ile o alanın yüz ölçümü arasındaki orana nüfus yoğunluğu denir. Bir yerdeki toplam
nüfusun, yüz ölçüme oranına aritmetik nüfus yoğunluğu denir.

DÜNYADA NÜFUSUN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Nüfusun dünya genelindeki dağılışı her yerde eşit değildir. Bazı yerler sık, bazı yerler seyrek nüfuslu iken bazı yerlerde
nüfus bulunmamaktadır. Nüfusun yeryüzüne dağılışında etkili olan faktörler doğal ve beşerî olmak üzere ikiye ayrılır.

DÜNYADA NÜFUSUN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Doğal Faktörler Beşerî Faktörler

• İklim • İş imkânları
• Yeryüzü şekilleri • Sanayi ve teknoloji
• Toprak yapısı • Göçler
• Kara ve denizlerin • Tarihî ve dinî
dağılışı
• Su kaynakları faktörler
• Yer altı kaynakları • Turizm

Doğal Faktörler
İklim: Yağış ve sıcaklık şartlarının insan yaşamına ve faaliyetlerine uygun olduğu alanlarda nüfus daha yoğundur. Çok
yağışlı alanlar ile çok kurak alanlarda nüfus çok azdır. Aynı şekilde çok soğuk ve çok sıcak yerler de nüfuslanma açısından
uygun değildir.
Yeryüzü şekilleri: Dünya nüfusunun %90'ı ova ve plato gibi uygun düzlüklerde yoğunlaşmıştır. Engebe ve eğimin fazla
olduğu yerlerde nüfus seyrektir. Ekvatoral bölge dışında insanlar yeryüzünün alçak kesimlerinde daha fazla yerleşim kur-
muştur.
Toprak yapısı: Verimli alüvyal ovalar dünyada nüfusun toplandığı alanlar olmuştur. Bunun yanında çorak veya bataklık
topraklarda nüfus daha seyrektir.
Kara ve denizlerin dağılışı: Yeryüzünün büyük bir kısmını kaplayan su yü-
zeyleri (okyanus, deniz, göl, batalık vb.) nüfusun dengeli olarak dağılışını en-
gellemektedir. Karaların daha fazla alan kapladığı kuzey yarım küre, güney
yarım küreye göre daha fazla nüfusa sahiptir.

Su kaynakları: Su, insan yaşamı ve tarımsal faaliyetler açısından hayati
öneme sahiptir. İlk yerleşme alanları genellikle akarsu kenarları boyunca
konumlanmıştır. Günümüzde de su kaynaklarının elverişli olduğu yerlerde
nüfus daha yoğundur. İzmir
Yer altı kaynakları: Önemli maden yataklarının bulunduğu yerler, yeni iş alanlarının doğması nedeniyle zamanla yoğun
nüfuslanmıştır.

96 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - TYT