Page 29 - Konu Özetleri TYT Fizik

HAREKET KAVRAMLARI

Ortalama Sürat
Belirli bir zaman aralığında toplam alınan yolun geçen toplam zamana oranına ortalama sürat denir.
Hareketlinin ∆t zaman aralığında aldığı toplam yol x ise ortalama sürati;

Toplam alınan yol x
Ortalama sü tra = v⇒ = bağıntısıyla bulunur.
Za man ort t ∆

Şekildeki gibi A noktasından harekete başlayan Uğur |AB| yolunu
t sürede, |BC| yolunu t sürede alarak C noktasına ulaşıyor.
1 2
C Buna göre;
Uğur’un ortalama hızı;

 Yapılan Yer değiştirme ∆ x
¢ v ort. Uğur = = t t+
x 2 t 2 Toplam zaman 1 2

Uğur’un ortalama sürati;

+
A x 1 B v Alınan Toplam Yol x x 2
=
=
1
ort. Uğur Toplam zaman t t + bağıntılarıyla bulunur.
1 2
t 1
Ortalama hız ve ortalama sürat
Anlık Hız ve Anlık Sürat
Bir aracın herhangi bir t anındaki hızına anlık hız veya ani hız denir.
Anlık hız ile anlık süratin büyüklükleri aynıdır. Fakat anlık hız vektörel, anlık sürat skaler büyüklüktür. Hareket halindeki
bir aracın göstergesinde okunan değer aracın o anki süratini verir.

DÜZGÜN DOĞRUSAL HAREKET
Doğrusal bir yolda hareket eden bir cisim, eşit zaman aralıklarında eşit yer değiştirmeler yapıyorsa bu cismin yaptığı
harekete düzgün doğrusal hareket denir. Düzgün doğrusal hareket yapan bir cismin hızı sabittir ve aksi belirtilmedikçe
cismin hareket yönü değişmez.
Havaalanı ve metrolarda yürüyen merdivenlerin ve bantların hızları sabittir. Bu sistemleri kullanan insanlar sistem üzerin-
deki konumlarını değiştirmediği sürece düzgün doğrusal hareket yaparlar.

Şekilde doğrusal bir yolda sabit v büyüklüğündeki hızla hareket eden araç, her bir t sürede x büyüklüğünde yer değiştir-
meler yapmaktadır.

0 x 2x 3x 4x
Konum (x)

Zaman (t)
0 t 2t 3t 4t

Eşit zaman aralıklarında eşit yer değiştirme yapan araç

FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 29