Page 25 - Konu Özetleri TYT Fizik
P. 25
MADDE VE ÖZKÜTLE
Yüzey geriliminin büyüklüğü sıvının türüne, sıvının sıcaklığına ve sıvının saflığına bağlıdır.
• Sıvının türü; her sıvının kendisine özgü olan bir yüzey gerilim katsayısı vardır ve sıvının yüzey geriliminin büyüklü-
ğünü belirler.
• Sıvının sıcaklığı; Sıvının sıcaklığı artırıldığında yüzey gerilimi azalır. Çünkü sıcaklık arttığında sıvı molekülleri arasın-
daki kohezyon kuvveti zayıflar ve yüzey gerilimi azalır.
• Sıvının saflığı; Sıvıların içine başka bir madde eklendiğinde sıvıların saflığı bozulur.
• Suya tuz eklendiğinde; suyun yoğunluğu artar ve su molekülleri arasındaki kohezyon kuvvetinin artması sonucunda
yüzey gerilimi artar.
• Suya; temizlik malzemesi olarak eklenen çamaşır ve bulaşık deterjanları, sabun ve şampuanlar suyun yüzey gerilimini
azaltarak maddenin daha çok ıslanmasını daha kolay temizlenmesini sağlar.
• Sıvı içine bu sıvıda çözünmeyen yağ gibi başka bir sıvı eklendiğinde yüzey gerilimi bir miktar azalır.
KILCALLIK
Sıvıların adezyon etkisiyle bir katı içine doğru gösterdiği yayılma eğilimine kılcallık denir. Bitkilerde toprakta bulunan suyun
yapraklara kadar taşınması, sünger ve benzeri bezlerin suyu çok iyi çekmesi, gaz lambasındaki fitilin gaz yağını fitile çe-
kerek yanması, kılcallık olayının sonuçlarıdır.
Kılcallık olayı kullanılan borunun
çapı ile ters orantılıdır.
Cıva Su
Şekil I Şekil II
Kohezyon > Adezyon Adezyon > Kohezyon
FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 25
