Page 64 - Konu Özetleri TYT Fizik

ISI VE SICAKLIK

Aynı kütledeki farklı maddelere eşit miktar ısı verildiğinde, öz ısı değeri daha küçük olan madde, sıcaklık değişimini daha
fazla gösterecektir.
Aynı kütledeki su ve demir bilyeye eşit miktarda ısı verildiğinde, demirin öz ısısı suya göre daha düşük olduğundan demir
bilyenin sıcaklık artışı, suya göre daha fazla olacaktır.

Su ve Demirin Sıcaklık Değişimi
10
8
6
4
2
0
Su Demir
Öz ısı Sıcaklık Değişimi

KRİTİK BİLGİ
Öz ısısı yüksek olan maddelerin sıcaklık değişimi yavaş,
düşük olanlarınki daha hızlı gerçekleşir.

Elektrikli radyatörlerde su yerine yağ kullanılmasının sebebi, yağın öz ısısının su-
yunkinden daha düşük olmasıdır. Böylece radyatör daha hızlı ısınır ve çevreye daha
fazla ısı yayılır.

ISI SIĞASI
Isı sığası (C) bir maddenin hal değiştirmemek şartı ile belirli bir miktarının sıcaklığını bir derece Celsius veya bir Kelvin de-
rece değiştirmek için gereken ısı miktarını ifade eder. Birimi Joule/Kelvin (J/K) veya kalori/santigrat (cal/°C) dır. Isı sığası
C sembolü ile gösterilir.
Isı sığası, bir maddenin sıcaklığını artırmak veya azaltmak için gerekli olan ısı miktarını ifade eder. Öz ısı ise, bir maddenin
belirli bir kütlesinin sıcaklığını 1 °C artırmak için gerekli olan enerji miktarını gösterir. Bu nedenle, bir cismin tamamının
sıcaklığını artırmak için gereken ısı miktarı, cismin kütlesi ile öz ısı değerinin çarpımıyla bulunur. Isı sığasının matematiksel
modeli de bu ilişkiyi ifade eder.
• m: Maddenin kütlesi (gram veya kilogram cinsinden)
• c: Öz ısı (joule/(kilogram • Kelvin) veya kalori/(gram • Celsius) cinsinden)
• C: Isı sığası (Joule/Kelvin (J/K) veya kalori/santigrat (cal/°C)

C = m • c

Su, karalardan daha yüksek bir ısı kapasitesine sahiptir. Bu nedenle suyun ısınması ve so-
ğuması daha uzun zaman alır. Denizler, karalara göre daha geç ısınır ve daha geç soğur.
Bu özellik, denizlerin iklimin daha ılıman olmasını ve gece-gündüz sıcaklık farkının daha az
olmasını sağlar.

64 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - TYT