Page 8 - Ortaöğretime Uyum Haftası - Uyum Klavuzu

Giriş

GEÇİŞ / UYUM PROGRAMLARI NEDİR?
Geçiş, “herhangi bir durumdaki değişme, intikal” (Türk Dil Kurumu Güncel Sözlük) ya da “bir du-
rumdan, bir yerden ya da bir aşamadan diğer bir duruma, bir yere ya da bir aşamaya geçmek”
(The Free Dictionary) olarak tanımlanır.
Geçiş/uyum programları ise herhangi bir okuldan ya da sınıftan diğerine geçişi kolaylaştırmak
için tasarlanan etkinlikler ve uygulamalardan oluşan bir programdır. Diğer bir deyişle, geçiş
programları, öğrencileri bir üst sınıf ya da eğitim kurumuna hazırlayan, öğrencilerin uyumunu
kolaylaştırarak geçişin getirdiği sorunları en aza indirgemeye çalışan programlardır. Bu uygula-
malar özellikle, öğrencilerin ait olmama ve tanınmama (fark edilmeme) duygularını azaltmak ve
başarıyı arttırmak için geliştirilirler 1, 2, 3 .

ÜLKEMİZDE ORTAÖĞRETİME UYUM PROGRAMINA NEDEN İHTİYAÇ DUYULDU?
UNICEF’in desteğiyle MEB tarafından “Ortaöğretimde sınıf tekrarı ve okul terk sebepleri” ve
“14-18 yaş grubunda olup örgün eğitim dışında olan çocukların eğitim ve çalışma durumları
ile ihtiyaçlarının belirlenmesi” araştırmaları gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmalardan elde edilen
bulgulara göre, sınıf tekrarı yapan öğrencilerin % 74’ü 9. sınıf öğrencileri ve 9. sınıfta okul terk
edenlerin oranı % 28’dir. Araştırmanın bulguladığı sınıf tekrarı ve okul terk nedenleri Tablo 1’de
yer almaktadır.
“Ortaöğretimde sınıf tekrarı ve okul terk sebepleri” araştırması kapsamında yapılan görüşme-
lerde bir öğrenci ve öğretmenin okula uyum sağlama ile ilgili ifadelerinden seçilen örnekler
aşağıda yer almaktadır:
“İlk iki ay okula alışamadım herkes ilk günden arkadaş buldu, ben bulamadım hem onun sıkın-
tısı…”(Öğrenci)
“Uyum sorunu ve aile problemleri… Sevdiklerinden ve çevresinden ayrılmak bir dönemlik de
(dokuzuncu sınıfın ilk dönemi) olsa öğrencinin performansını etkilemektedir…”(Öğretmen)

1 Akos, P. &Galassi, J. P. (2004). Gender and race as factors in psychosocial adjustment to middle and high school.
Journal of Eduational Research, 98, 102-108.
2 Butts, M. J. & Cruzeiro, P.A. (2005). Student perceptions of factors leading to an effective transition from eighth to
ninth grade. American Secondary Education, 34(1), 70-81.
3 Fulk, B.M. (2003). Concerns about ninth-grade students’ poor academic performance: One school’s action plan.
American Secondary Education, 31(2), 8-27.

6