Page 244 - Öğretim Programı Okuryazarlığı Öğretmen Rehber Kitabı

Öğretim Programı Okuryazarlığı EK 4: Coğrafya 9 (9.1.5.- Çözümleme) Ders Planı Örneği

SIRALAMANIN GEREKÇESİ: Ekvator’da yaklaşık 111 km olan meridyenler arası mesafe, kutuplara gidildikçe
azalır. Bu nedenle iz düşüm alan, Ekvator’dan kutuplara doğru küçülmektedir.
Soru 4: Seyfe Gölü’nden hangi yöne doğru gidildiğinde hem Ekvator’a hem de başlangıç meridyenine yaklaşı-
lır? Açıklayınız.
Cevap: Seyfe Gölü, 39°-40° K paralelleri ile 34°-35° D meridyenleri arasında yer almaktadır. Bu koordinatlara
göre Ekvator güneyimizde, başlangıç meridyeni ise batımızda yer alır. Dolayısıyla güneybatı yönünde ilerledi-
ğimizde hem Ekvator’a hem de başlangıç meridyenine yaklaşmış oluruz.
4-DERİNLEŞTİRME Ankara’daki Esenboğa Havalimanı’ndan Ekvator üzerinde yer alan Kampala (Uganda) şehrinin güneyindeki En-
Soru 5: Araştırmacı grup, bir sonraki durağı olan Uganda’ya gitmek için 400 kuzey paraleli üzerinde yer alan

tebbe Uluslararası Havalimanı’na doğru uçak yolculuğuna başlamıştır. Uçak iki havalimanı arasındaki yolculu-
ğunu 330 doğu meridyeni üzerinde yaptığına göre uçağın yolculuk süresince katettiği mesafe kuş uçuşu kaç
km’dir?

Cevap
Paraleller arası mesafe 111 km’dir.
Ankara Esenboğa Havalimanı 40° K enlemi, Entebbe Uluslararası Havalimanı ise 0° enlemi üzerinde (Ekvator)
yer almaktadır.

Paralel farkı = 40 – 0 = 40
Mesafe farkı = 111*40 = 4440 km’dir.

Süre: 40 dk.

Ölçme değerlendirme kapsamında öğretmen aşağıdaki uygulamaları gerçekleştirir.
Öğretmen öğrencilere aşağıdaki açık uçlu soruları yöneltir.
Soru 1) 21 Mart tarihinde +3 saat diliminde yer alan İstanbul’dan saat 01.00’de hareket eden yolcu uçağı batıya
doğru hareket ederek 10 saat sonra New York’a 21 Mart saat 03.00’te ulaşmıştır.
Buna göre New York hangi saat diliminde yer almaktadır?
Cevap: İstanbul’dan 21 Mart saat 01.00'de hareket eden uçak New York’a 10 saat sonra normal şartlarda saat
5-DEĞERLENDİRME arasında 8 saat dilim farkı hesaplanmıştır. İstanbul’un +3 saat dilimine 8 saat dilimi eklendiğinde batıya doğru
11.00'da varması gerekirken New York’a aynı tarihte saat 03.00'te varmıştır. Bu durumda İstanbul ile New York

gidildiği için -5 saat dilimine varılır. Bu durumda New York -5. Saat diliminde yer alır.
Soru 2: Coğrafi konumu açısından Türkiye’nin jeopolitik önemini artıran unsurlar neler olabilir?
Cevap
• Asya ve Avrupa kıtaları arasında toprakları bulunduğu için köprü görevi üstlenmesi,
• İstanbul ve Çanakkale boğazları gibi önemli su yollarına sahip olması,
• Zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarına sahip ülkelere komşu olması,
• Eski dünya karalarının birbirine en fazla yaklaştığı yerde bulunması,
• Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmasıdır.

242
242