Page 107 - Biyoloji Sınıf İçi Değerlendirme

ÖĞRETMEN REHBER KİTABI

SINIF İÇİ DEĞERLENDİRME ÖRNEĞİ 11

Yaşam alanlarında belirli bir ses şiddetinin (desibel) üzerindeki is-
tenmeyen ve gürültü oluşturan seslere ses kirliliği denir. Ses kirliliği;
işitme kaybı, solunum ve dolaşım bozukluğu gibi fizyolojik hastalıkla-
ra neden olabilir. Bunun dışında stres, dikkat dağınıklığı ve uyku dü-
zeninin bozulması gibi durumlara da yol açabilir. Atmosferdeki CO ,
2
SO ve NO gibi kirleticiler, su buharıyla birleşerek asitli bileşikleri
2 2
-
-
(HNO nitrik asit, H SO sülfürik asit gibi) oluşturur. Asitli bileşikle-
3 2 4
rin yeryüzüne yağış şeklinde düşmesine asit yağmurları denir. Asitli
bileşikler kirliliğin olduğu bölgeye ya da dışına rüzgârla taşınarak
bitkilere, suda yaşayan canlılara, verimli topraklara, kentsel yapılara
zarar verir. Dünyaya yayılan kızılötesi ışınların çoğu atmosferdeki
CO , su buharı ve diğer gazlar tarafından tutularak yeryüzüne geri
2
yansıtılır. Enerjinin atmosferdeki sera gazlarının etkisiyle tutulması-
na sera etkisi denir. Sera gazları etkisiyle havanın ortalama sıcaklı-
ğının artışına küresel ısınma adı verilir. Küresel iklim değişikliklerin-
den kaynaklanan sıcaklık artışları kutuplardaki buzulların erimesine,
deniz seviyesinin yükselmesine, okyanus sularının ısınmasına ve
DEĞERLENDİRME
daha asidik olmasına neden olur. Küresel ısınma ile sel, kuraklık ve
çölleşme artar; tarım alanları azalır. Bu değişiklikler zamanla habi-
tatların ve canlı türlerinin yok olmasına neden olur. Akarsuların ve
rüzgârların etkisiyle toprağın verimli üst kısmının aşınıp başka bir
yere taşınmasına erozyon denir.

Erozyona uğrayan topraklarda bitkiler için gerekli besin maddeleri
azaldığından toprak verimliliği düşer ve arazi çoraklaşır. Bir coğrafi
bölgenin yenilenebilir doğal kaynakları üretme gücüne biyolojik ka-
pasite denir. Birey veya topluluk tarafından kullanılan, her mal ve
hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi için gereken toplam tatlı su hacmi-
ne su ayak izi denir. Kurum veya bireylerin ulaşım, ısınma, elektrik
tüketimi vb. tüm yaşamsal faaliyetlerinde atmosfere verilen toplam
karbondioksit ve diğer sera gazlarının salınım miktarına karbon
ayak izi denir.

*Oluşturulan her bir anlamlı cümle 1 puan olarak değerlendirilecektir.

Sınıfın çoğunluğunda kavramlar yanlış kullanılmış ve anlamlı metin
oluşturulamamış ise öğretmenin yanlış öğrenmeleri düzeltmesi ve
kavram yanılgılarını gidermesi önerilir.
GERİ BİLDİRİM
Çalışma kağıdındaki kavramları yanlış kullanan ve anlamlı metin
oluşturamayan öğrencilerin “Güncel Çevre Sorunları ve İnsan” ko-
nusunu tekrar çalışmaları önerilir.

107