Page 72 - Kimya Sınıf İçi Değerlendirme
P. 72
KİMYA SINIF İÇİ DEĞERLENDİRME
SINIF İÇİ DEĞERLENDİRME ÖRNEĞİ 5
ÇALIŞMA KÂĞIDI
AYIRMA VE SAFLAŞTIRMA TEKNİKLERİ
Aşağıda “Karışımların Ayrılması” ile ilgili bir metin verilmiştir. Metinde verilen 8 kelime veya kavram yanlış kullanılmıştır.
Yanlış kavramları tespit edip, doğru kavramlarla değiştirerek metni yeniden oluşturunuz.
Doğru kullandığınız her kavram 1 puan olarak değerlendirilecektir.
“Endüstri ve sağlık alanlarında kullanılan çok sayıda karışım ayırma tekniği vardır. Demir, bakır, kobalt ve bu elementle-
rin alaşımlarını içeren maddeler mıknatıs tarafından kuvvetli bir şekilde çekilirler. Mıknatıs ile ayırma bir bileşenin man-
yetik özellik gösteren katı-katı homojen karışımları ayırmak için idealdir. Kâğıt endüstrisinde geri kazanım için toplanan
kâğıtlar arasındaki demir, nikel, kobalt gibi metal parçaları ayırmak için de mıknatıs ile ayırma yöntemi kullanılır.
Sıvı-sıvı veya katı-gaz heterojen karışımlarda katı bileşenin tanecik boyutuna uygun süzgeç varsa karışımdaki madde-
leri ayırmak için süzme yöntemi uygulanır. Süzme yöntemi günlük yaşantımızda, endüstride ve laboratuvarda sıklıkla
kullanılan bir yöntemdir.
Diyaliz makinesinde kan, tam geçirgen bir zardan geçirilir. Metabolik atık olan küçük moleküller zardan geçerler. Kan
plazmasının gerekli bileşenleri olan protein molekülleri çok büyük olmaları nedeniyle zardan geçemediği için kanda kalır.
Birbiri içerisinde çözünmeyen ve yoğunlukları farklı olan katı-sıvı karışımlarının ayrılmasında ayırma hunisi kullanılır.
Erime noktaları farkından yararlanarak ayırma, erime noktaları farklı katı-sıvı homojen karışımları ayırmada kullanılır.
Erime noktası düşük olan bileşen önce erimeye başlar. Eriyen bileşen başka kaba aktarılarak karışımdan ayrılır. Karı-
şımları bu yöntemle ayırabilmek için bileşenlerin erime noktaları arasındaki farkın düşük olması gerekmektedir.
Erime noktaları farkından yararlanarak ayırma endüstride, metallerin saflaştırılmasında, kurşun-kalay karışımı (lehim)
gibi alaşımları oluşturan bileşenlerin ayrılmasında kullanılır.
Katı-sıvı homojen karışımlardan sadece katı bileşen elde edilmek isteniyorsa damıtma işlemi yapılır.
72