Page 131 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12

TOPLUM VE TEMEL SOSYAL KURUMLAR ÜNİTE 11

11.1. TOPLUM KAVRAMI VE TEMEL ÖZELLİKLERİ

1. Toplum Kavramı
Bir bütün olarak sosyolojinin açıklamak zorunda olduğu ilk temel kavram toplumun kendisidir.
Sosyoloji toplum adı verilen varlığın kanun ve teorilerini bulmayı kendisine konu edinir.
Her birey doğduğu andan itibaren kendini bir toplum yapısı içinde bulur. İçinde bulunduğu topluma
uyum gösterdiği oranda sosyalleşir. Toplum ve birey ayrılamaz bir bütün olup aralarında yoğun
bir etkileşim vardır. Toplum kendisini meydana getiren bireylerin toplamından fazlasını ifade
eder. Çünkü bireyler fiziksel, ekonomik, hukuksal, duygusal ve entellektüel ilişkiler içindedirler.
Toplum bizler doğmadan önce var olduğu için bireyleri yönlendirir, şekillendirir ve bireylerin
yaşamlarını anlamlandırır. Bireyler de doğdukları andan itibaren toplumu etkiler ve şekillendirir.
Toplumun sürekliliği, bireyin varlığı ya da yokluğuyla hemen son bulmaz. Birey doğar, büyür ve
ölür ancak toplum varlığını sürdürür. Örneğin bir futbolcu A takımında oynarken jübile yaparak
ayrılsa da A takımı varlığını sürdürür.

Her organizmanın bir yapısı olduğu gibi toplumun da bir yapısı vardır. Toplumun fiziksel ve sosyal
yapısı toplumsal yapıyı oluşturur. Toplumsal yapı, bireylerin sosyal ilişkilerinin bir bütünüdür.
Toplumlar otorite ve kültür yapıları ile diğer toplumlardan ayrılır. Her toplum kendi içinde
benzerlik ve farklılıklar barındırır. Toplum içindeki grupların her biri farklı amaçlara hizmet etse
de toplum içinde temel sosyal gereksinimler için iş birliği yaparlar.
Toplum, bireyin dışında bireyi çevreleyerek yaşantısını her yönden etkiler. İçinde bulunduğu top-
lum konuştuğu lisandan, giyimine ve inancına kadar bireyi etkiler. Örneğin bir sporcu, bulundu-
ğu toplumun kültüründen etkilenirken sporcu olarak da toplumu etkilemektedir. Bu anlamda
toplum, bireyleri etkileyen gerçek ilişkiler bütünüdür. Bir başka deyişle toplum, toplumsal ge-
reksinimlerini karşılamak için etkileşen, belli bir coğrafi mekânda yaşayan ve ortak bir kültürü
paylaşan pek çok sayıdaki insanın oluşturduğu bir birlikteliktir. Spor da toplumu etkileyen ilişki-
ler ağında yer alır. Spor birleştiren, bütünleştiren, ortak duyguyu artıran özellikleriyle toplumun
önemli bir bileşimidir.

2. Toplumun Temel Özellikleri
Her toplumda farklı yapılar vardır. Sosyologlar bu yapı içinde benzerlik ve farklılıkları araştırırken
toplumların temel özelliklerini, toplumsal yapıyı, toplumsal sınıfları ve kurumları inceler.

Toplum, toplumsal ilişkiler ağı olarak grup kavramından farklıdır. Grup, toplumun bir parçasıdır.
Bir başka deyişle grup kişilerden, toplum ise kişi, yığın ve gruplardan oluşur. Sosyologlara göre
toplumdan söz edebilmek için belirli şartların gerçekleşmesi gerekir. Bu şartlar;
1. Ortak bir toprak parçasına sahip olmak,
2. Belirli bir idare biçimini benimsemek ve ona uymak,
3. Ortak kültür ve yaşam biçimine sahip olmaktır.
Toplum, insanları belli bir yerde ve zamanda bir araya getirerek ortak bir siyasi idare etrafında
birleştirir. Kişiler arasında var olan dil ve simgelerle bu insanların birbirlerini anlamalarına
aracılık eder. Toplum, bireylerin ortak davranış kalıpları oluşturmalarını sağlar.

SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 129