Page 134 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12

TOPLUM VE TEMEL SOSYAL KURUMLAR ÜNİTE 11 ÜNİTE 11 TOPLUM VE TEMEL SOSYAL KURUMLAR

11.3. SOSYAL KURUM KAVRAMI VE TEMEL SOSYAL KURUMLAR DÜŞÜNELİM YAZALIM

1. Sosyal Kurum

Toplumda kabul edilen ve devamlılık gösteren belirli davranışlar örgütlendiğinde kurumlaşmak- Aşağıdaki tabloda temel sosyal kurumların özellikleri verilmiştir. Siz de sporun özelliklerini
tadır. Kurum, toplumun yapısı ve temel değerlerinin korunması bakımından zorunlu sayılan boş bırakılan yerlere yazınız.
nispeten sürekli kurallar topluluğudur. Kurumlar ayırıcı özellikleriyle bireylerin toplumsal dav-
ranışlarını kolaylaştırır ve basitleştirir. Bireylerin birbirlerinden neler beklediklerini tayin ederek
davranışlar arasındaki uyumu, eşgüdümü ve toplumsal denetimi sağlar. Kurumlar toplumda bir
güvenlik ve denge aracı görevi yerine getirir. Özellikle bireylerin keyfi ve başkaları için tehlikeli Bazı Temel Sosyal Kurumlar ve İşlevleri
olabilecek davranışlarını frenler.

Sosyal kurumlar bireylerin ihtiyaçları için oluşmuş yapılardır. Sosyal kurum, sosyal yapıyı düzen-
leyen temel kurallar ve olgular topluluğu olarak ifade edilir. Toplumda her bireyin en az bir kurum-
la yolu kesişmektedir. Aile, eğitim alınan okul ve tutulan kulüp birer sosyal kurum örneğidir.

Sosyal kurumlar, toplumun büyük bir kesimi tarafından kabul edilen, benimsenen kurallar ve ol-
gular bütünü olarak toplumun devamlılığına katkı sağlar. Spor da bazı gereksinimleri giderici bir
yapıya sahip olduğu için sosyal kurumlar içinde önemli bir yer tutar. Spor, kurumları birleştirici
ve bütünleştirici özelliğiyle kurumlar arası etkileşimleri hızlandırır.
2. Temel Sosyal Kurumlar Kurum Görev Rol Mekan Sembol
Toplumsal kurumlar ait olunan toplum kültürünün aktarılmasında sorumlu ve önemli örgütlen-
miş yapılardır. Herbiri insanların temel gereksinimlerini karşılamaya yönelik bir amaç güder. Bu Toplumun yenilenmesi Anne Ev Nişan
Dayanışma
anlamda kurumlar birbirleriyle de karşılıklı ilişki içindedir. Örneğin çocuğunun eğitimi zamanla Aile Sosyalleştirme Baba Düğün Yüzük
Çocuk
Psikolojik tatmin
aileyle eğitim kurumu arasında paylaşılır. Statü tayini
Toplumdaki kurumlar arası Maddi ihtiyaçların giderilmesi Fabrika Amblem
ilişkiler bir araba tekerleğine Ekonomi Üretim Patron Büro Marka
İşçi
benzetilebilir. Merkezde yer Tüketim Tüketici Dükkan Ticaret belgesi
Takas
alan ve bireyin karşılaştığı ilk
İnanma ihtiyacının giderilmesi
kurum olan aile bu tekerleğin İç huzurun sağlanması Din adamı Cami Kur’an (hilal)
b c göbeğidir. Tekerleğin parmak- Din Sosyal dayanışma Kilise İncil (haç)
Tevrat
Ahlaki olgunlaşma
Havra
lıkları eğitim, din, siyaset ve
a ekonomi alanlarındaki kurum-
lardır. Kurumların çevresinde Kültür aktarımı Öğretmen Okul Diploma
ise toplum yer alır. Eğitim Sosyalleştirme Öğrenci Fakülte Belge
Kitaplar
Hareketlilik
Sosyal kurum bir anlamda sos-
yal grup içinde ilişkiler sistemi-
nin kurallaşmış şeklidir. Örne- Siyaset-Devlet Devletin işleyişi Yönetici Kamu Anayasa
Yönetimin düzenlenmesi
ç d e ğin aile bir kurum; anne, baba İç ve dış güvenliği sağlama Yönetilen binaları Bayrak
ve çocuklar bir gruptur. Spor
Görsel 11.1: Bazı temel sosyal kurumlar
a) Aile b) Eğitim c) Ekonomi bir kurum, spor kulüpleri birer
ç) Din d) Hukuk e) Sağlık gruptur. Spor
Gereklilik, genellik ve önem kriterlerine bağlı olarak toplumun gereksinimlerini karşılayan, bi-
reyin ve toplumun iyiliği açısından var olan kurumlar içerisinde aile, eğitim, ekonomi, din, spor,
siyaset, sağlık, hukuk vb. alanları ilgilendiren kurumlar vardır (Görsel 11.1).

SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 131 132 SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ