Page 189 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12

SERBEST ZAMAN VE SPOR ÜNİTE 17

17.1. SERBEST ZAMAN ETKİNLİKLERİNİN BİREY VE TOPLUM AÇISINDAN YARARLARI

1. Serbest Zaman Etkinliklerinin Birey Açısından Yararları
Birey hayatın birçok gerekliliğiyle uğraşmaktadır. Günlük rutin içerisinde uyku, giyinme, yemek
gibi temel gereksinmelerini karşılamak için zaman harcamaktadır. Bunun dışında çalışma ve
sosyal hayatı içinde geçirdiği zaman da düşünülürse kendini özgür hissedebileceği bir zaman
dilimi çok azalmıştır.
İlk çağlarda bireyler temel gereksinimlerini karşıladıktan sonra kalan zamanlarının çoğunu
müzik, resim ve spor faaliyetleriyle geçirmişlerdir.

Günümüzde teknolojik ilerleme ile şehirleşme ve sanayileşme sonucunda bireyin fizyolojik,
toplumsal ve psikolojik gereksinimleri artmıştır. Bu gereksinimlerini karşılamak için harcadığı
zaman bireyin kendine kalan özgür zamanını daha da değerli hâle getirmiştir.
Bireyler aile, arkadaş, iş yeri gibi herhangi bir ortamın etkisi altında kalmadan özgürce kendi
seçebildiği bir zamanda etkinlikler yapmak isterler. Serbest zaman bireyin yaşamındaki ailevi,
mesleki, kişisel ve toplumsal yükümlülükleri dışında arta kalan zamanıdır. Bir başka deyişle
içinde olduğu ortamlardan kurtulduğu ve kendi isteğiyle seçeceği bir etkinlikle uğraşacağı
zamandır (Görsel 17.1).

Görsel 17.1: Serbest zaman değerlendirme alanları
Serbest zaman isteğe bağlı bir uğraşı bütünlüğünü ifade eder. Neyin boş zaman olduğu sorusu,
yapılan etkinliğin birey ve toplum açısından taşıdığı anlamla ilişkili olarak belirlenebilir. Söz
gelimi, odasında müzik dinleyen bir ebeveynin küçük çocuğunu diğer odada yalnız bırakmamak
için onun yanında olup hem çocuğunu kollaması hem müzik dinlemeye çalışması serbest zaman
değerlendirilmesinden ziyade ailevi bir görevdir. Tek başınayken dinleyeceği müzikte dinlenme,
rahatlama, hayal kurma, psikolojik ve fizyolojik zevklerinde doyumu gerçekleştirme eylemini
çocuğuyla ilişkilendirdiği için bu durum serbest zaman olarak görülemez.

SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 187