Page 192 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12
P. 192
SERBEST ZAMAN VE SPOR ÜNİTE 17 ÜNİTE 17 SERBEST ZAMAN VE SPOR
2. Serbest Zaman Etkinliklerinin Toplum Açısından Yararları 17.2. SERBEST ZAMAN VE SPOR İLİŞKİSİ
Serbest zamanın değerlendirilmesi bireyi ve toplumu etkilemektedir. Serbest zaman etkinlikleri Bireylerin sağlıklı kalabilmeleri günlük yaşam rutinleri dışında kalan serbest zamanlarını etkili ve
bireye yeni tecrübeler kazandırırken kurduğu arkadaşlık ilişkileri de grup bilinci oluşturarak yeterli değerlendirmeleriyle mümkündür. Spor, serbest zamanı değerlendirmede en kapsamlı,
sosyal çevresinin genişlemesine etki eder. Bireylerin serbest zamanda yaptığı etkinlikler ruh çeşitli ve ilgi çeken alanlardan birini oluşturmaktadır. Spor ve serbest zamanı değerlendirme
sağlığının gelişimine, mutlu ve sağlıklı bir yaşantı oluşturmaya, toplumsal üretkenliğe ve huzurlu karşılıklı olarak birbirlerini etkiler. Spor insanların serbest zamanı değerlendirmede ve gerek-
bir toplum oluşmasına katkıda bulunur. Ayrıca bu üretkenlik ekonomik olarak verimli çalışmayı sinimlerini karşılamada önemli bir hareket alanı sağlarken sporun yaygınlaşmasında ve sportif
sağlaması sonucunda toplumun ekonomik refahına dolaylı olarak etki etmektedir.
başarılar elde edilmesinde de önemli roller üstlenir. Spor bu rolünü genellikle “herkes için spor”
Serbest zaman etkinliklerine katılım, toplumdaki ekonomik ve kültürel yapıya ve de bireylerin veya “sağlık için spor” gibi etkinlik rollerini yerine getirerek gerçekleştirir. Spor bir boş zaman
ayıracağı zamana göre şekillenir. Ayrıca serbest zaman etkinliklerine katılım bireyin yaşadığı uğraşısı olma yani amatörce yapılan şekliyle serbest zamanı değerlendirme özelliği taşır.
çevreye, imkânlara, ekonomik düzeye, gelenek ve göreneklere göre de farklılık gösterebilir. İnsanların sadece seyirci oldukları spor dallarının cazibesine kapılarak zamanla o dallardan bazı-
Toplumsal etkenlerin yanı sıra iklim ve nüfus yapısı da serbest zaman etkinliklerine katılımı larına sporcu olarak yönlendikleri görülmektedir. Böylelikle pasif katılımın aktiviteye geçişi özen-
etkiler. Devlet, özel sektör, yerel yönetimler serbest etkinlikler için özel alanlar ve tesisler dirici bir durum olduğu da ortaya çıkmaktadır.
inşa ederek topluma dolayısıyla bireylere hizmet eder. Serbest zaman etkinlikleri için yapılan
bu tesisler toplumun sağlıklı, huzurlu, barışçıl olmasına, ulusal spor başarısının artmasına ve Sporcuların toplum içindeki statülerinin yükselmesi ebeveynlerin çocuklarını spor yapmaya teş-
verimli çalışmaya katkı sağlar. vik etmesine yol açmış, çocukların serbest zamanını değerlendirme etkinliklerinde spor ilk sı-
ralarda yerini almıştır. Yapılan araştırmalar serbest zamanı değerlendirme amaçlı sportif faali-
yetleri tercih eden birey sayısının diğer faaliyetlere katılanların sayısından daha fazla olduğunu
göstermektedir. Serbest zamanlarda sportif faaliyetlere aktif katılımı tercih etme oranının yük-
sek olmasındaki temel nedenler sporun kişisel ve toplumsal özelliklerinin bulunmasıdır. Ayrıca
sportif faaliyetlerin katılım kolaylığı, çalışma rahatlığı, her yaşın, her cinsin zevk ve isteklerine
yanıt verebilme olanağı vardır (Görsel 17.3).
Görsel 17.2: Toplumun sağlıklı olması açısından her yaştan bireyin serbest zaman etkinliklerine katılımı önemlidir.
Serbest zaman etkinliklerinin önemi günümüzde daha da artarak insanların temel ihtiyaçları
arasında yerini almıştır. Serbest zamanı değerlendirme toplumsal bütünleşmeye, sosyalleşmeye Görsel 17.3: Rafting Görsel 17.4: Dağcılık
katkı sağlayarak toplumsal gelişmeyi etkiler. Serbest zamanı değerlendirme yaş ve cinsiyet Spor bireyin toplumsallaşmasına, toplumla bütünleşmesine ve sağlıklı bir yaşam sürmesine kat-
farkı gözetmeksizin tüm bireylerin ilgisini çekmekte, bireylerin ve toplumun bilinçli, sağlıklı, kı yapar. Okullar, spor kulüpleri, çeşitli dernekler ve devlet kuruluşları müsabaka niteliği taşıma-
huzurlu ve barışçıl davranışlar sergilemesine yardımcı olmaktadır (Görsel 17.2). yan serbest zamanı değerlendirme amaçlı sportif etkinlikleri düzenlemektedir. Serbest zamanı
DÜŞÜNELİM TARTIŞALIM değerlendirmek için düzenlenen kampanyaların artması ile sportif aktiviteler insanların günlük
yaşamının bir parçası hâline gelmiştir. Örneğin belediyelerin düzenlediği sportif etkinlikler or-
Boş zaman etkinlikleri için yapılan tesislerin birey ve toplum sağlığı açısından ne gibi etkileri tak ilgi ve heyecanların paylaşıldığı ortamlar yaratarak kişileri yabancılaşmaktan kurtarmakta,
olduğunu tartışınız.
sosyal ilişkileri geliştirmekte ve sosyal uyumu oluşturmaktadır (Görsel 17.4).
SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 189 190 SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ