Page 147 - SPOR VE BESLENME 11

Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnaları (TAKİ)
Sporcunun ilaç kullanmasını gerektiren bir hastalığı veya sağlığını etkileyen fiziksel bir durumu olabilir. Böyle
bir durumda sporcunun kullanacağı ilaç, madde ve yöntemler eğer yasaklılar listesinde yer alıyorsa sporcuya tedavi
amaçlı kullanım izni verilebilir. Böylelikle sporcunun doping testinin pozitif çıkması durumunda ceza alması önlenmiş
olur.
Bir sporcu, yasaklı bir madde veya yöntem kullanmadan önce Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnaları (TAKİ) başvu-
rusunda bulunmalıdır. Bu başvurunun müsabakaya katılmadan en az 30 gün önce yapılması gerekir. İstisnai durum-
larda ve gerçekten acil bir durum olduğunda geriye dönük TAKİ başvurusu da kabul edilebilir.

Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnaları (TAKİ) Süreci
Sporcu, dopingle mücadele kuruluşundan veya Dopingle Mücadele İdare ve Yönetim Sistemi (ADAMS) aracı-
lığıyla bir TAKİ formu edinir. Ulusal düzeydeki sporcular ulusal dopingle mücadele kuruluşuna, uluslararası düzeydeki
sporcular uluslararası federasyona başvuru yapar. Sporcunun doktoru, TAKİ formunu doldurarak dopingle mücadele
kuruluşuna gönderir.
Başvuru, dopingle mücadele kuruluşunun görevlendirdiği bir TAKİ kurulu tarafından incelenir. Sporcunun
söz konusu maddeyi kullanmadığında sağlığı ciddi anlamda bozulacaksa bununla birlikte alınan madde, sporcunun
sağlığını eski hâline getirmek dışında sportif performansında artış sağlamayacaksa ve sporcunun mümkün olan başka
bir tedavi seçeneği bulunmuyorsa TAKİ onayı verilir.

Kayıtlı Doping Kontrol Havuzu ve Sporcu Bulunabilirlik Bildirimi
Doping kontrol programlarının etkili bir şekilde yürütülmesi açısından sporcuların doping kontrolü için kolay
ulaşılabilir bir durumda olmaları çok önemlidir. Sporcunun bulunabilirlik bildirimi yapması, dopingle mücadele kuru-
luşunun sporcuları önceden haber vermeksizin kolayca bulabilmesini sağlar.
Kayıtlı doping kontrol havuzuna ya da ulusal doping kontrol havuzuna dâhil edilen tüm sporcular, yer bildi-
rimlerini ADAMS üzerinden yapmak zorundadır. ADAMS, sporcuların kolaylıkla erişebilecekleri çevrimiçi bir araçtır.
Ücretsizdir, kullanımı kolaydır ve sporcu bilgilerinin güvenliği ile mahremiyetin korunmasını sağlamak amacıyla çok
aşamalı bir güvenlik ve erişim kontrol sistemine sahiptir.
Sporcu, bağlı olduğu dopingle mücadele kuruluşunun bulunabilirlik bildirimi yapmasını talep etmesi hâlinde
aşağıdaki bilgileri vermekle yükümlüdür:

Ev adresi
Antrenman programı ve yerleri

Yarışma programı
İş veya okul gibi kişisel faaliyetlerini düzenli olarak gerçekleştirdiği yerler

Kayıtlı doping kontrol havuzunda bulunan sporcunun kendisine ulaşılabilmesi amacıyla bunlara ek olarak
her gün için bir yer ve 60 dakikalık bir zaman dilimini de belirtmesi gerekmektedir. Çünkü sporcular, herhangi bir yer
ve zamanda doping kontrolüne tabi tutulabilirler.

TÜRKİYE
DOPİNGLE MÜCADELE KOMİSYONU

TURKISH ANTI-DOPING COMMISSION

Görsel 3.20: Türkiye Dopingle Mücadele Komisyonu

ERGOJENLER VE DOPİNG 145