Page 61 - Ortaöğretim Veli Rehberlik Kitabı 1

Akran Zorbalığı ve Siber Zorbalık

Neler Yapabilirsiniz?
• Zorbalığı önleyecek bir aile ortamı oluşturmak ebeveynlerin öncelikli görevi ve sorumluluğudur.
Sağlıklı ailelerde yetişen çocukların başkalarına zorbalık yapma olasılıkları daha düşüktür. Bunun
yanı sıra zorbalar genellikle mağdurları kendini savunamayacak ya da bir sorun yaşadığında bunu
kimseye söylemeyecek kişilerden seçerler. Ancak çocuklarınızla ilişkileriniz ve iletişiminiz iyiyse
zorbalığa uğrasalar bile bunu hızlı bir şekilde fark edebilir ve kendini koruması için ona destek
olabilirsiniz.

• Gençler bazen başlarına gelen şeyin ne olduğunu ya da ne kadar kötü olduğunu anlamakta zor-
luk yaşarlar. Biz kız öğrenci için arkadaşının saçını çekmesi kötü bir şey olabilir, ancak bu sürekli
tekrarlanıyorsa ve öğrenci bunu istemediğini söylediği hâlde arkadaşı bunu yapmayı sürdürüyorsa
bu artık zorbalıktır. Yaşadıklarını doğru anlamlandıran gençler sorunları ile daha etkili bir şekilde
başa çıkabilirler. Bu nedenle çocuklarınıza zorbalığın ne olduğu, zorbayla nasıl baş edebilecekleri
ya da kimlerden nasıl yardım alabilecekleri gibi konularda bilgi vermeniz önemlidir.

• Gençler bazen kendilerine zorbalık yapıldığını ailelerine söylemezler çünkü söylerlerse ebeveyn-
lerinin de kendilerine kızacaklarına inanırlar. Bu inanç her zaman yersiz bir inanç değildir. Bazen
ebeveynler çocuklarını gereğinden fazla eleştirip suçlayabilirler. Bu da onların çeşitli sorunlar ya-
şadıklarında ebeveynlerinden yardım istemekten çekinmelerine neden olabilir. Onlara başlarına
ne gelirse gelsin destek vereceğinizi, her koşulda onu sevmeye devam edeceğinizi net bir şekilde
söylemeniz önemlidir.

• Bazen de gençler bir başkasının zorbalığa uğradığını ebeveynlerine söyleyebilirler. Bunu pay-
laşmalarının bir nedeni de mağduru koruyamadığı için yaşadığı vicdan azabı olabilir. Böyle bir
durumda konu ile ilgili okul yöneticilerine bilgi verip çocuğun mağduriyetinin giderilmesine yardımcı
olmak hem mağdur çocuğa yardım ettiğiniz için doğru bir davranıştır hem de çocuğunuzun yaşa-
dığı suçluluk duygusunun azalmasına yardımcı olabilir.

• Yalnızca mağdur çocuklar değil zorba olarak tanımlanan çocuklar da aslında mağdur çocuklar
olabilirler. Zorbalık yapan gençlerin en azından bir kısmının aile ve yaşam koşullarının çok zor
olabileceğini akılda tutmak onların zorbalık davranışlarının azalmasına ya da ortadan kalkmasına
yardımcı olabilir. Elbette hiçbir gerekçe zorbaca davranışlar için mazeret olarak kabul edilemez ve
hiç kimsenin hiçbir gerekçe ile zorbalık yapmaya hakkı yoktur. Bununla beraber zorbalık yapan
kişinin bu davranışları terk etmesine yardımcı olabilecek yapıcı tutumlar içinde olmak da önemlidir.

• Zorbalık yapan bir çocuğun ebeveyni de olabilirsiniz. Böyle bir durumda öncelikle çocuğun zorba-
lık yapmasına neden olabilecek hatalarınızın olup olmadığını kontrol etmeniz gerekir. Eğer hata-
larınız varsa bunları düzeltip çocuğunuzun ihtiyaç duyduğu güvenli ve huzurlu aile ortamını ona
sunmanız gerekir. Eğer kendi çabalarınızla çocuğun zorbalık davranışlarını engelleyemiyorsanız
bir ruh sağlığı uzmanından yardım almanız yararlı olabilir.

• Siber zorbalık konusunda önemli şeylerden biri de gencin sosyal medya hesaplarını takip ve kont-
rol etmektir. Böylece çocuğunuzun siber zorbalığa uğraması durumunda bundan haberdar olabi-
lirsiniz. Ancak en önemlisi çocuğun davranışlarını gözlemlemektir çünkü zorbaca davranışların
tamamı açık açık yapılmaz. Bu nedenle zorbalığı doğrudan gözlemlemek her zaman mümkün
olmayabilir. Ancak çocukların davranışları sizlere onların duyguları ve yaşadıkları ile ilgili hemen
her zaman doğru ve önemli bilgiler verir. Bu nedenle davranışlarını ve davranışlarındaki değişim-
leri dikkatle takip etmeniz önemlidir.

61
61