Page 7 - Web Tabanlı Dijital Eğitim Araçları
P. 7
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
WEB ARAÇLARI NEDİR, NE İŞE YARAR?
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
1. WEB ARAÇLARI NEDİR, NE İŞE YARAR?
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
Web, World Wide Web (WWW - Dünya Çapında Ağ) ifadesinin kısaltılmışı olarak kullanılan ve internet teknolojisinin
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
kullanıcıya sunulan yüzü şeklinde ifade edilmektedir. Diğer bir tanımda ise internet üzerinde yayımlanan birbirleriyle
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
bağlantılı hiper dokümanlardan oluşan bir bilgi sistemi şeklinde ifade edilmektedir.
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
Tim Berners-Lee tarafından HTML (HyperText Markup Language) etiket dilinin 1989 yılında ortaya çıkarılması ile
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
The World Wide Web (WWW) kavramı ve web tarayıcılarının geliştirilmesi de bu döneme denk gelmektedir. İnternet
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
kullanıcılarının büyük veri tabanlarında yer alan içeriklere web üzerinden erişim sağlayabilmesi için bu teknoloji geliş-
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
tirilmiştir. Nasıl ki bilgisayarımızı kontrol edebilmek için işletim sistemi gibi genel yazılımları ve bunlar üzerine kurulu
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
diğer spesifik programları işe koşuyorsak web platformu da kullanıcıların internet tabanlı faaliyetlerini, kullanımı uy-
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
gun ve kolay arayüzler üzerinden gerçekleştirmesine imkân tanımıştır.
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
Günümüzde web ve internet kavramları çoğunlukla aynı anlamda kullanılıyor olsa da aynı karşılığa sahip değildir.
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
Web sadece internet üzerinde çalışan bir servis olarak hizmet sağlamaktadır. Web kavramının standartları bugün Tim
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
Berners’in başkanı olduğu W3C (World Wide Web Consortium) tarafından belirlenmektedir.
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
Web’in evrimi denildiğinde akla web ortamının ilk ortaya çıkışından günümüze kadar geçirmiş olduğu evreler sonucu
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
oluşan farklı nesiller gelmektedir. Günümüzde internet web sitelerini ve uygulamalarını kullanırken ve genel anlamda
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
sayısal ortamdaki bilgiyle uğraşırken sürekli sabit bir yapıda ve işlevde olan bir ortam dâhilinde değiliz. Bunun aksine
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
teknolojik ilerlemeler ve internet kullanıcılarının ihtiyaçları doğrultusunda değişip gelişen bir ortamda bulunmaktayız.
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
İnternet üzerinde literatür taraması yapma, ticaret işlemlerini gerçekleştirme ve diğer kullanıcılarla etkileşimde bulun-
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
ma gibi kişilerin ihtiyaçlarını karşılayacak çeşitli web araçları kullanılmaktadır. Internet üzerinden erişim sağlanılan ve
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
genel olarak ücretsiz veya ücretli üyelik ile sunulan hizmetlerden yararlanabilecek web ortamları, web araçları olarak
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
tanımlanmaktadır.
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
1.1. WEB ARAÇLARININ TARİHÎ GELİŞİMİ
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
Son yirmi yılda web ve ilgili teknolojide çok ilerleme kaydedilmiştir. Bu noktada günümüze kadar olan ve yakın gele-
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
cekte oluşması muhtemel kabul edilen web platformu nesillerini şu şekilde açıklayabiliriz: Bir biliş ağı olarak web 1.0,
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
tek yönlü bir iletişim ağı olarak web 2.0, bir iş birliği ağı olarak web 3.0 ve bir bütünleşme ağı web 4.0 olmak üzere
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
web araçları gelişim özelliklerine göre isimlendirilmektedir.
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
1.2. WEB 1.0
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
1989’da Tim Burners-Lee herhangi bir ağdan erişilmesi mümkün olacak bir küresel köprü alanı oluşturmayı öner-
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
miştir. 1991 yılında Tim Burners-Lee tarafından yapılan ilk internet sitesi yayına başlamıştır. Bu süreç ile web`in
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
birinci nesli olan web 1.0 mono internet yalnızca bilgilendirici ve tek yönlü olarak kullanılmaya başlanmıştır. Web 1.0
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
teknolojisinde temel web protokolleri HTML, HTTP ve URL kullanılmaktadır. Web 1.0’da bütün veri paylaşımları tek
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
bir ana bilgisayardan diğer kullanıcılara ulaşmaktadır (bkz şekil 1). Birinci nesil web aracında kullanıcılar salt olarak
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
bilgiyi alan konumunda yer almaktaydı. Bu nedenle
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
Web 1.0
de içerikler sürekli güncelleme ve kullanıcı etkileşimi
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
alamadığı için kısıtlanmış statik web sitesi formların-
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
da bulunmaktaydı. Genel bir deyişle web 1.0 döne-
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
mi için amaç kullanıcıların bilgiye ulaşmalarına aracı
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
olmaktı. Bu nesilde web sitelerinin tasarımı, teknik
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
bilgi yetersizlikleri ve kullanıcılar arasında etkileşim
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
olmaması nedeniyle yeni bir web aracı ihtiyacı orta-
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101
ya çıkmıştır.
0100101010101010101010101010101010100000010101010111110100101010101010010101010101001010100101010100101
Şekil 1. Web 1.0
1110010101000101000101000101001111010101000101010010010100110101000101001010010101010100010101010101010
1010001000001010010101100101010101010101000101010010010101001001010010010010101001000101010101010101001
7
0100100100101010010101001010101010010101010100110100010101010010010010010101001010101010010010101010101
0010100101001010100101010101001010101001010010010000101010111110101010101000010101010010010010101010101