Page 144 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 3. ADIM

2019 AYT 9. Tiyatronun işlevinin eğlendirmek mi yoksa eğitmek mi ol-
duğu düşüncesi, kökeni çok eskilere giden bir tartışmadır.
6. Türk tiyatrosunun gelişimine önemli katkısı bulunan, tiyatro
Tiyatronun yalnızca bir eğlence olduğunu bu dönemde kim-
kurup bazı oyunlarda rol alan ----; başta Cimri olmak üzere
se ileri sürmemiştir. Eğlence ve yarar işlevini birleştiren, bu
Molière’in hemen hemen bütün eserlerini Türkçeye aktarmış-
konuda en doyurucu yazıları yazmış olan Nâmık Kemal’dir.
tır. Tanzimat Dönemi’nin önemli kültür adamlarından biri olan
Diyojen’de imzasız beş yazısı, Hadîka’da bir, İbret’te bir,
yazar, kendine has yöntemlerle tiyatro çevirileri ve uyarlama-
Şark’ta bir ve ayrıca ünlü Celâl Mukaddimesi’nde ve başkaca
ları yapmıştır.
yazı ve mektuplarında hep bu görüşleri yükümlü olarak sa-
vunmuştur. (Metin And, Türk Tiyatro Tarihi, 73)
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir? Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılamaz?
A) Recâizâde Mahmut Ekrem A) Tiyatronun işlevinin ne olduğu konusu geçmişten bugüne
tartışılmıştır.
B) Ahmet Mithat Efendi
B) Yarar işlevinin ön planda olduğu tiyatrolar, izleyicinin bek-
C) Namık Kemal
lentilerine yanıt verememektedir.
D) Ahmet Vefik Paşa
C) Tiyatrodan yalnızca eğlence beklememek, bu dönem
E) Direktör Âli Bey
üzerinde uzlaşılan bir konudur.
D) Nâmık Kemal, pek çok dergi ve gazetede yazdığı yazılar-
da tiyatronun hem eğlence hem de eğitim aracı olduğunu
savunmuştur.
2019 AYT
E) Nâmık Kemal; Diyojen, Celâl Mukaddimesi, Hadîka, İb-
7. Namık Kemal’in tiyatrosu, bir dava tiyatrosudur. Yazar; va-
ret, Şark ve başka pek çok eserinde tiyatronun işlevleri
tanperverlik, İslam birliği, insan hakları gibi inandığı değer-
üzerine yazılar kaleme almıştır.
leri, toplumun kalkınmasına yönelik fikirlerini ve geleneğe

ilişkin tenkitlerini tiyatro türünde verdiği eserlerinde de işler.
XIX. yüzyılın başında bir Rumeli şehrindeki yöneticinin zul-
müne karşı başlayan isyanı Gülnihal adlı oyununda; kuşat-
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
ma altında bulunan bir kalenin fedakârlıklarla kurtuluşunu
da ---- adlı oyununda anlatır. A) Hikâye-i İbrahim Paşa be-İbrahim-i Gülşeni, konusunu
Kanuni Devri’nden alan ve dört perdeden oluşan küçük
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
bir dramdır.
getirilmelidir?
B) Tiyatrolarını halkı eğitmek için yazan Nâmık Kemal, klasi-
A) Kara Bela B) Zavallı Çocuk sizmin etkisinde kalmıştır.
C) Akif Bey D) Vatan yahut Silistre C) Ahmet Vefik Paşa, Moliére’den yaptığı çeviri ve uyarla-

E) Celâlettin Harzemşah malarla tiyatroya büyük katkılarda bulunmuştur.
D) Ayyar Hamza, Moliére’in Scapin’in Dolapları adlı yapıtın-
dan Direktör Âli Bey tarafından uyarlanmıştır.
E) Ahmet Mithat Efendi’nin yazdığı Açıkbaş, alafranga yaşa-
maya özentili bir ihtiyarın kendisinden çok genç bir kızla
8. Tanzimat I. Dönemi’nde tiyatro eserleri halkı eğlendirerek
evlenmesini eleştiren bir komedidir.
eğitmeyi amaçlamıştır. Eserlerde genellikle gelenek, gö-
renek ve vatan konuları ön plana çıkarılmıştır. Tanzimat II.
Dönemi’nde ise dönemin etkisiyle sanatçılar; bireysel konu-
lara yönelmiş, doğrudan halka seslenen bir tür olan tiyatro
işlevini kaybetmiştir.
11. Fecriati Dönemi’nde Rakibe adlı oyunla ün kazanmıştır.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki eserlerden hangisi II.
Şahabettin Süleyman ile yazdığı Kösem Sultan adlı oyun çok
Dönem anlayışına göre yazılmıştır?
ses getirmiştir.
A) Vatan yahut Silistre
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
B) Şair Evlenmesi
A) Emin Bülent B) Celal Sahir Erozan
C) Zavallı Çocuk
C) Tahsin Nahit D) Müfit Ratip
D) Besa yahut Ahde Vefâ
E) Fazıl Ahmet Aykaç
E) Finten

142