Page 117 - 3 ADIM AYT FELSEFE GRUBU

MANTIK
AYT 3.
ADIM
Mantığa Giriş

2019 AYT 2020 AYT
1. Hafta sonu Kuğulu Park’a gittim. Orada yedi kuğu dolaşıyordu 4. Mantık disipliniyle ilgili,
ve yedisi de beyazdı. Parkta otururken çocukluğumda hayvanat
I. Tartışılan konu üzerinde ortaya konan bilginin doğru olup
bahçesinde gördüğüm kuğuları anımsadım. Onlar da beyazdı.
olmadığını denetler.
Parktan kalkıp bir kitapçıya gittim. Orada hayvanlar üzerine bir
II. Tartışılan konuya ilişkin kavramların tanımlarına uygun
kitap gördüm ve kitapta iki kuğunun resmi vardı. Bu resimdeki
kullanılıp kullanılmadığını denetler.
her iki kuğu da beyaz renkteydi.
III. Tartışılan konuyla ilgili ortaya konan önermeler arası çıkarım
Bu parçadan tümevarım yöntemi kullanılarak akıl yürütülürse ilişkilerini denetler.
aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılır? yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Dünyada en az bir siyah kuğu vardır. A) Yalnız I
B) Bir şey beyaz ise o kuğudur. B) Yalnız II
C) Hiçbir kuğu beyaz değildir. C) Yalnız III
D) Bir şey kuğu ise o beyazdır. D) I ve II
E) Bazı kuğular beyaz değildir. E) I ve III
2018 AYT
2. Özdeşlik ilkesi: “Bir şey ne ise odur.”, “Bir başka ifadeyle A,
A’dır.” anlatımıyla ortaya konulabilir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi özdeşlik ilkesine uygun 2018 AYT
bir ifadedir? 5. Aşağıdakilerden hangisi tümdengelime dayalı bir akıl
yürütme biçimi değildir?
A) Aynı malzemeden aynı şartlarda aynı fabrikada üretilen
ürünler özdeştir. A) Tüm A’lar B’dir. X, bir A’dır. O hâlde X bir B’dir.
B) Aynı kaynaktan farklı şişelere doldurulmuş sular özdeştir.
B) Şimdiye kadar çalıştığım tüm okul müdürleri erkekti. O
C) Aynanın karşısında duran bir kişi ile onun aynadaki görüntüsü
hâlde bütün okul müdürleri erkektir.
özdeştir.
D) Gazi Mustafa Kemal ile Atatürk özdeştir. C) Bütün insanlar ölümlüdür. Ahmet de bir insandır. O hâlde
E) İnsan ve ağaç birbirinden farklı iki yapı olsa da bunları Ahmet de ölümlüdür.
oluşturan atomlar özdeştir. D) Bir şey insan ise o şey kuştur. Ahmet bir insandır. O hâlde
Ahmet de kuştur.

2020 AYT E) Başlangıcı olan her şeyin bir sonu vardır. Dünyanın da bir
3. Theseus’un Truvalılara karşı zafer kazandığı gemisi, zaferi başlangıcı vardır. O hâlde dünyanın da bir sonu vardır.
onurlandırmak için limanda ziyarete açılır. Fakat zamanla
geminin parçaları eskimeye başlar. Eskiyen her bir parça ye-
nisiyle değiştirilir. Yıllar içinde görülür ki geminin tüm parçaları
değiştirilmiştir. Bu duruma üzülen görevliler depoda saklanan
eski parçaları birleştirerek Theseus’un gemisini tekrar oluştu- 2021 AYT
rurlar. Limanda şimdi iki gemi vardır: Tümüyle yeni parçalardan 6. Elçin ile Yalçın çeşitli yönlerden birbirine benzemektedir: İkisi
oluşmuş gemi ve eski parçaların yeniden birleştirilmesinden de solak ve resim yapmaya yeteneklidir. Elçin’in bir özelliği
oluşmuş gemi. Bu durumda Theseus’un Truvalılara karşı zafer daha vardır: Renkler içinde en çok kırmızıyı sevmektedir. O
kazanan gemisi hangi gemidir? Yeni parçalardan oluşmuş gemi hâlde Yalçın da kırmızıyı sevmektedir.
mi, depodaki eski parçalardan oluşturulmuş gemi mi, her ikisi
Bu parçada kullanılan akıl yürütme yöntemi aşağıdakilerden
de mi yoksa hiçbiri mi?
hangisidir?
Bu parçada aşağıdaki ilkelerden hangisi tartışılmaktadır?
A) Tümevarım
A) Çelişmezlik
B) Tümdengelim
B) Üçüncü hâlin imkânsızlığı
C) Analoji
C) Yeter-sebep
D) Özdeşlik D) Kıyas
E) Nedensellik
E) Karşı olum

115